- Turkish Journal of Earth Sciences
- Vol: 16 Issue: 2
- Stratigraphy and Geochemical Features of the Early Miocene Bimodal (Ultrapotassic and Calc-alkaline)...
Stratigraphy and Geochemical Features of the Early Miocene Bimodal (Ultrapotassic and Calc-alkaline) Volcanic Activity Within the NE-trending Selendi Basin, Western Anatolia, Turkey
Authors : Yalçin Ersoy & Cahit Helvaci, Cahit Helvaci
Pages : 117-139
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 9999-12-31
Article Type : Makaleler
Abstract :Bat› Anadolu, Eosen’deki k›ta-yay çarp›flmas›ndan sonra kabuksal kal›nlaflma ve orojenik çökme olaylar› ile flekillenmifltir. Bölgede, çarp›flma sonras› volkanizman›n ilk evresinin (Erken Miyosen), bazaltik andezitten riyolite kadar de¤iflen bileflimlerde kalk-alkali volkanik ürünler verdi¤i kabul edilir. Bat› Anadolu’da kuzeydo¤u uzan›ml› havzalardan birisi olan Selendi Havzas›nda ise, iki farkl› bileflimli volkanik birim Erken Miyosen yafll› tortul kayaçlar ile giriklilik sunar. Bunlar, (1) kalk-alkali yüksek-K’lu felsik ve (2) alkali, ultrapotasik lamproitik birimler olup bileflim bak›m›ndan bimodal karakterlidirler. Kalk-alkali felsik volkanik kayaçlar (E¤reltida¤ volkanik birimi) genifl yay›l›ml› piroklastik kayaçlar ve lavlardan; ultrapotasik-lamproitik mafik kayaçlar ise (Kuzay›r lamproiti) az miktarda, tortullaflmayla yafl›t lav akmalar›ndan oluflur. Kuzay›r lamproitinin jeokimyasal özellikleri ‘Akdeniz lamproitleri’ olarak da an›lan ve da¤oluflum sonras› tektonik ortamlarda geliflen lamproitlere benzerlik sunar. Di¤er çarp›flma ortamlar›nda da oldu¤u gibi, bu iki volkanik birimin zamansal ve konumsal birlikteli¤i da¤oluflum sonras› bimodal volkanik aktiviteyi tan›mlamaktad›r. Ayr›ca, bu veriler Bat› Anadolu’da genifllemeli tektonik rejimin en az›ndan Erken Miyosen’de bafllam›fl oldu¤unu ve yaln›zca kalk-alkali felsik bileflimli volkanik aktiviteyi de¤il, bunun yan› s›ra, mantodan türeme alkali ve ultrapotasik bileflimli volkanikleri de üretti¤ini ifade eder.Keywords : Bat› Anadolu, lamproit, ultrapotasik volkanizma, bimodal volkanizma, k›tasal geniflleme