- Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Issue: 72
- Berçemoğullarının Batı İran ve Çevresindeki Siyasi ve Askerî Rolü
Berçemoğullarının Batı İran ve Çevresindeki Siyasi ve Askerî Rolü
Authors : Samet Aliç, Ömer Faruk Seyithanoğlu
Pages : 243-264
Doi:10.14222/Turkiyat4537
View : 9 | Download : 5
Publication Date : 2021-09-05
Article Type : Research
Abstract :Büyük Selçuklu Devleti, kuruluş safhasından itibaren Oğuz boylarından da aldığı destek ile çok kısa bir sürede sınırları Çin’den Akdeniz’e kadar uzanan büyük bir imparatorluk haline geldi. Yeni fethedilen topraklarda kalıcılık sağlanabilmesi için Oğuz boyları hızlı bir şekilde İran, Irak, Suriye ve Anadolu topraklarında meskûn edildi. Oğuzların Üçok koluna dayanan Yıvalar, Hemedan ve civarını kendilerine yurt edindiler. Selçuklu Devleti’nin ihtişamlı günlerinde Selçuklulara bağlı bir topluluk olan Yıvalar, Selçuklu Devleti’nin yıkılışı ile rahat hareket etme imkânı buldular. Yıva Türkmenlerinden Berçem Bey, İran’da bir Türk beyliği kurdu. Bu siyasi teşekkül Berçem adlı liderlerinden dolayı kaynaklarda "Âl-i Berçem” olarak zikredilmektedir. Berçemler, Abbâsî Halifeliği ile Irak Selçukluları arasındaki çekişmelerden yararlanarak kısa süre içerisinde siyasi ve askerî açıdan güçlendiler. Bölgedeki en etkin siyasi teşekküllerden olan Abbâsîler, onların siyasi ve askeri varlığını onayladılar. Berçemler, bölgedeki diğer siyasi güçlerden olan Lurlar, Atabegler ve Harzemşahlar ile de çeşitli münasebetlerde bulundular. Moğol istilası Berçem topraklarına ulaştığında Berçemler, Süleyman Şah önderliğinde Moğollara karşı mücadele etti. Süleyman Şah’ın Moğollar tarafından katledilmesiyle Berçem Beyliği yıkıldı.Keywords : Oğuzlar, Yıva, Berçemler, İran, Abbâsîler