- Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Issue: 66
- Türkçede "-mI/-mU" Soru Unsuru
Türkçede "-mI/-mU" Soru Unsuru
Authors : Şahap Bulak
Pages : 309-330
Doi:10.14222/Turkiyat4196
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2019-09-15
Article Type : Research
Abstract :Türkçede yapım ve çekim ekleri, esasen ya fiil kök ve gövdelerine ya da isim kök ve gövdelerine gelir. Yani bir ek, hem isim tabanlarına hem de fiil tabanlarına gelmez. Sadece soru eki hem isim hem de fiil tabanlarına gelir. Bu özelliğiyle soru eki, diğer eklerden ayrılır. Bu çalışmada Türkçede soru unsuru olarak kullanılan "mu” edatının tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerindeki kullanımı ve ekleşme süreçleri incelenmiştir. Bunun için öncelikle Türkçenin tarihî yazı dilleri olan Köktürk Türkçesi, Eski Uygur Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesinde kullanılan "-mI/-mU” soru unsuru, bu yazı dillerine ait metinlerden alınan örnekler ışığında ele alınarak tarihî gelişim süreci ve çağdaş yazı dillerindeki kullanımı hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra tarihî ve çağdaş yazı dillerindeki şekilleri arasındaki benzer ve farklı yönleri bakımından bir karşılaştırma yapılarak söz konusu soru unsurunun kategorik durumu, imlası ve söz dizimsel yeri mercek altına alınmıştır. Böylece söz konusu soru unsurunun tarihî gelişimi, nitelikleri, tarihî ve çağdaş yazı dillerindeki kullanımı, kategorik durumu, imlâsı ve söz dizimsel yeri hakkında birtakım çıkarımlarda bulunulmuştur.Keywords : Türkçe, edatlar, ekler, soru edatı, soru eki