- Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Issue: 64
- Şemseddin Sâmî’nin ''Robenson'' Çevirisi İçin Türkiye Türkçesi Ekseninde Bir Çeviri Değerlendirmesi...
Şemseddin Sâmî’nin ''Robenson'' Çevirisi İçin Türkiye Türkçesi Ekseninde Bir Çeviri Değerlendirmesi
Authors : Mehmet Cihat Üstün
Pages : 131-180
Doi:10.14222/Turkiyat3913
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2019-01-31
Article Type : Research
Abstract :Gelişen ve değişen dünyada insanlar, kendi kültürü ve yaşantısı dışında başka kültürleri tanımayı ister. Türk edebiyatı tarihi incelendiğinde, Doğu'nun örnek alındığı dönemde Arap ve Fars edebiyatının güzide eserleri Türkçeye çevrilmiştir. Bu çeviri çalışmaları Türk edebiyatının olgunlaşmasına vesile olmuştur. Tanzimat ile başlayan ve Batı yönünde gelişen dönemde roman, tiyatro gibi türler çeviri yoluyla edebiyatımıza girmiştir. Çeviri faaliyetleri neticesinde Türk kültür ve edebiyatına tanıtılmaya çalışılan çok sayıda eser olmuştur. Bunlardan birisi de Daniel Defoe’nin yazdığı Ambroise Rendu’nun Fransızcaya çevirdiği oradan da Şemseddin Sâmî’nin Türkçeye tercüme ettiği "Robenson” adlı romandır. Bir dilde ve kültürde var olanı başka dile ve kültüre aktarmak beraberinde birtakım problemleri de getirebilir. Bir dilde var olan bir kullanım, başka bir dilde mevcut olmayabilir. Kaynak dilde bulunan bazı ifadeler hedef dilde henüz kavramlaşmamış olabilir. Kaynak dil ile hedef dilin sözcük yapımı, sözcük bilgisi ve söz dizim özellikleri birbiriyle uygun bir nitelik göstermeyebilir. Bu nedenle tercüme faaliyetlerinde mütercimler bazı sorunlarla karşılaşabilirler. Bu düşünceler çerçevesinde Şemseddin Sâmî’nin Daniel Defoe’ye ait olan Fransız Ambroise Rendu’dan çevirdiği Robenson romanı tarafımızca incelenmiş ve bu çalışmada Şemseddin Sâmî’nin çevirdiği Robenson romanı üzerinde tespit edilen bazı çeviri problemleri maddeler halinde sıralanmış, Türk dilinin sahip olduğu nitelikler çerçevesinde bu problemlerin giderilmesi için bazı öneriler sunulmuştur.Keywords : Şemseddin Sâmî, Robenson Romanı, Çeviri, Çeviri Problemi, Çözüm Önerisi