- Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Issue: 49
- NÂBÎ’NİN İKİ GAZELİNDE KALB’DEN ANLAMA GİDEN YOL
NÂBÎ’NİN İKİ GAZELİNDE KALB’DEN ANLAMA GİDEN YOL
Authors : Ibrahim Gültekin, Ibrahim Gültekin
Pages : 95-116
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2013-05-10
Article Type : Other
Abstract :Klasik Türk edebiyatı kuralları, estetik unsurları, muhtevası ve kültürel zenginlikleri ile İslam medeniyet dairesinin zemininde oluşarak altı asırlık bir süreçte gelişmesini sürdürmüştür. Bu edebiyata mensup sanatkârlar, içinde yer aldıkları medeniyetin ortak üslubunu benimserken şahsi olma başarısını da gösterebilmişlerdir. Bu itibarla; sanatçının melekesi, aldığı eğitim, yetiştiği çevre, içinde yer aldığı sosyo-kültürel ortam, toplumsal statü vb. faktörler onun şahsi üslubunun oluşmasında önemli olmaktadır. Araştırmacılar tarafından hikemî şiirin öncüsü/önemli bir temsilcisi kabul edilen Nâbî’nin sanat anlayışının oluşmasında da yukarıda ifade ettiğimiz hususların etkili olduğu bir gerçektir. Nâbî’nin şiirlerinin muhtevasına ve onun üslubuna, yaşadığı yüzyılın sorunlarının; sosyal, kültürel, siyasal, ekonomik ve ahlakî çözülmelerin damgasını vurduğunu söyleyebiliriz. Nitekim Nâbî’yi farklı kılan da çağının sıkıntılarını şiir diliyle ifade etmesidir. O, işlediği konular ve bu konuları işleyiş biçimi ile klasik Türk şiirine yeni bir soluk getirmiş, çağının sanatkârları ve kendisinden sonra gelenler için örnek alınan bir şair olmuş- tur. Bu çalışmada Nâbî’nin, "bozundısıdur” redifli iki gazeli, gazellerin her beytinde anlam ile bütünleşen kalb sanatı bağlamında incelenip değerlendirilmiştir. Çalışmada adı geçen gazellerin seçilmesinin sebebi bu gazellerin Nâbî’nin sanat anlayışını ve üslubunu birçok yönüyle yansıtması dolayısıyladır. Osmanlının gerileme döneminde yaşayan Nâbî, gazelleri için seçtiği "bozındısıdur” redifiyle kalb sanatını birleştirerek hüner vadisini parıltılı hikmet incileri ile bezemiştirKeywords : Nâbî, hüner, kalb, sanatı, hikmet