- Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Vol: 15 Issue: 39
- NESİMİ’NİN MİLLİ MENSUBİYETİ MESELESİ (Tarihi ve Çağdaş Bakışlar Açısından Karşılaştırmalı Tahlil)...
NESİMİ’NİN MİLLİ MENSUBİYETİ MESELESİ (Tarihi ve Çağdaş Bakışlar Açısından Karşılaştırmalı Tahlil)
Authors : Seadet Şihiyeva
Pages : 459-482
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2010-02-28
Article Type : Other
Abstract :Makalede ilk defa olarak büyük Azerbaycan şairi Seyid İmadeddin Nesimi’nin (1360-1417) millî mensubiyeti hususundaki kanıtlar, sübjektif mülahaza ve tartışmalar söz konusu edilmiştir. Temel kaynaklar ve araştırmalarda Nesimi çeşitli milletlere ("Türkman”, "Türk”, "Fars”, "Arap”, "Türkmen”, "Azeri”, "Azerbaycanlı”) mensup düşünür olarak takdim edilmiştir. Yazarların ihtimali üç esas kanaat üzerinde temelleşmiştir: 1) Seyyid sıfatının şairin kökenine göre Muhammed Peygamberin neslinden gelmesinin göstergesi sayılması; 2) şaire ait olunan değişik nispeler (doğum yeri); 3) onun Türkçe divanın dil açısından özelikleri. Nesimi’nin çağdaşları - Arap tarihçisi İbn Hacer el-Askalani ve mürşidi Fazlullah Neimi’nin ona Tebrizi nispesini ait etmesinden hareketle şaire ait olunan doğum yeri ve çeşitli millî mensubiyetleri içerisinde Tebrizli ve Azerbaycan Türkü olmasının tarihi gerçeğe daha uygunluğu ispatlanmıştır. Temel kaynaklarda ve şairin kendi şiirinde onun millî mensubiyeti "Türkman” olarak geçmektedir. Şairin doğum yeri ve bu Türkman aşiretlerinin Afrika ve Asya’da, aynı zamanda Azerbaycan’da geniş arazilerde meskunlaştığı gerçeğine ait tarihî dayanakları göz önünde bulundurarak böyle bir sonunca vardık ki, çağında "Türkman” adlandırılan Nesimi’nin dolaysız olarak varisleri Azerbaycan Türkleridir.Keywords : Nesimi, orta çağ kaynakları, nispe, milli köken