- Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 21 Issue: 1
- Kâzım Karabekir'in Askeri ve Siyasi Biyografisi
Kâzım Karabekir'in Askeri ve Siyasi Biyografisi
Authors : Gülay Sariçoban
Pages : 137-157
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2017-03-20
Article Type : Research
Abstract :Kazım Karabekir, 1905’de Manastır’da Kurmay Yüzbaşı iken İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin şubesini kurdu. 1909’da Cemiyetin siyasi bir teşşekkül niteliği kazanmasından sonra, ordunun siyaset ile uğraşmasını doğru bulmadığından, bu cemiyetten ve siyasetten bir süre uzak kaldı. Kazım Karabekir, 1912 yılında Balkan Savaşında Bulgaristan’da esir düştü. Birinci dünya savaşında, Çanakkale, Irak ve kafkasya cephelerinde savaşa katıldı. Mondoros Mütarekesi’nin imzalanmasında sonra İstanbul’a gelen Karabekir, işgaler karşısında 15. Kolordu Komutanı olarak Erzurum’da görevlendirildi. Kazım Karabekir Türk Kurtuluş Savaşı'na, Erzurum'da Doğu Cephesi Komutanı olarak büyük katkı sağladı. Karabekir, 1920 yılında Edirne milletvekili, 1923 yılında ise İstabul milletvekili seçildi. Milli mücalede boyunca Atatürk’ün hep yanında olan Karabekir, daha sonra Cumhuriyet’in ilanı, halifeliğin kaldırılması gibi konularda Atatürk’le fikir ayrılıkları yaşadı. Karabekir, 1924 yılında Cumhuriyet Halk Fırkasının karşısında kurulan ilk muhalif parti olan Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası'nın(TCF) Genel Başkanı seçildi. 1925'de TCF'nin kapatılmasından sonra Atatürk 'ün 1938'de ölümüne kadar herhangi bir siyasi teşekkül içinde yer almadı. 1926’da Atatürk’e karşı düzenlenen İzmir Suikasti’den haberdar olduğu gerekçesiyle İstiklal mahkemesinde yargılandı, beraat etti.1938 yılı sonunda CHP İstanbul milletvekili seçildi. 1946’da çok partili sisteme geçildi, Demokrat Parti kuruldu ve Karabekir TBMM başkanı seçildi. 26 Ocak 1948’de TBMM başkanı iken öldü. Bu çalışmada, Türk siyasi ve askeri hayatının önemli şahsiyetlerinden biri olan Kazım Karabekir, başta Karabekir’in kendi eserleri olmak üzere, Askeri Tarih Belgeleri, Arşiv belgeleri, Karabekir hakkında bilgi içeren kitap ve makaleler incelerenerek ortaya konuldu.Keywords : Kazım Karabekir, TBMM, Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Fırkası, Mondoros Mütarekesi, Birinci Dünya Savaşı