- Sakarya University Journal of Education
- Vol: 11 Issue: 3
- The Mediating Role of Metacognitive Processes in the Relationship between Personality Traits and Aca...
The Mediating Role of Metacognitive Processes in the Relationship between Personality Traits and Academic Achievement of University Students
Authors : Ahmet Sapanci, Ali Güler
Pages : 501-525
Doi:10.19126/suje.974304
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2021-12-01
Article Type : Research
Abstract :Öğrencilerin gelecekteki kariyerlerine hazırlanmaları, rekabet gerektiren pek çok alanda başarılı olabilmeleri için kritik bir role sahip olan akademik başarı, kuşkusuz örgün öğrenim yaşantılarının da en önemli çıktılarından biridir. Bu nedenle öğrencilerin akademik başarısına katkıda bulunan çok sayıda içsel ve dışsal faktöre ilişkin araştırmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinden sorumluluk, deneyime açıklık, uyumluluk, nevrotiklik ve dışadönüklük boyutlarıyla akademik başarıları arasındaki ilişkide üstbilişsel süreçlerin aracılık rolü test edilmiştir. Yapısal eşitlik modellemeye dayalı olarak yürütülen araştırmanın evreni, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencileri, örneklemi ise tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 1207 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmada öğrencilerin üstbilişsel süreçlerini ölçmek için Schraw ve Dennison (1994) tarafından geliştirilen ve Akın, Abacı ve Çetin (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan, Bilişötesi Farkındalık Envanteri; kişilik özelliklerini ölçmek için Bacanlı, İlhan ve Aslan (2007) tarafından geliştirilen Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi kullanılmıştır. Demografik bilgiler için araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, akademik başarının belirlenmesinde ise genel akademik not ortalaması (GANO) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda kişiliğin duygusal dengesizlik ve yumuşak başlılık boyutlarının üstbiliş ile negatif yönlü anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu; deneyime açıklık ve sorumluluk faktörlerinin üstbiliş ile pozitif yönlü anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu; dışadönüklüğün ise üstbiliş ile anlamlı bir ilişkisinin olmadığı bulunmuştur. Üstbiliş ile akademik başarı arasında ise pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinden sorumluluk, deneyime açıklık, uyumluluk, nevrotiklik ile akademik başarıları arasındaki ilişkide üstbilişin aracılık rolü olduğuna yönelik araştırma hipotezi doğrulanmıştır. Kişiliğin dışadönüklük dışındaki faktörleri, öğrencilerin üstbilişlerini etkilemekte, üstbiliş ise akademik başarıyı etkilemektedir. Kişilik ile akademik başarı arasındaki ilişki üstbiliş aracılığı ile kurulmaktadır.Keywords : Kişilik, üstbiliş, akademik başarı