- Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
- Vol: 7 Issue: 4 - PROF. DR. İ. ÇETİN DERDİYOK ARMAğAN Issue: Special Issue
- NEDÎM TAKİPÇİLİĞİNDE ÖNEMLİ BİR EŞİK: SEYYİD VEHBÎ’DE ŞUHÂNE TARZ
NEDÎM TAKİPÇİLİĞİNDE ÖNEMLİ BİR EŞİK: SEYYİD VEHBÎ’DE ŞUHÂNE TARZ
Authors : Erdem Sevimli
Pages : 1495-1523
Doi:10.20322/littera.981893
View : 7 | Download : 7
Publication Date : 2021-10-31
Article Type : Research
Abstract :Klasik şiirde şuh söylemin başlangıçtan itibaren pek çok şair tarafından kullanıldığı görülmektedir. Dehhânî ile başlayan bu kullanımlar, güçlü şairler elinde geliştirilse de Nedîm bu tarzı bir ekol hâline getirmiştir. Nedîm ise bu tarzı en güzel şekilde terennüm edip takipçilerine ulaştırmıştır. Şuhane tarzda şiirler yazan Seyyid Vehbî de bu üslubu, Nedîm’i aratmayacak bir söylemle kullanarak bu tarzın önemli takipçisi olmuştur. Vehbî; sevgiliyi gümüş göğüslü, âşığına nazik davranan ve sınırsızca buse veren, naz yapmayan, kucaklanan, âşığının hanesine gelerek onu mutlu eden, balık etli, kiraz gibi yanakları ile gayet cazibeli, hamamda tenini görünür kılacak derecede pervasız tavırlı olarak resmeder. Bu betimlemeler şuhtur. Bu sevgili ayrıca; yürüyüşü, tavrı, tabiatı yanında, mahremiyetini ifade eden fiziksel cazibesi, şarap gibi mest eden dudakları ve kıyametler koparan tıfıl niteliği ile Nedîm’in meşrebine uygun bulduğu sevgililerine de benzemektedir. Vehbî, Nedim’den miras aldığı bu söylemi ilerletmede gayet başarılı olmuştur. O, bu nedenle Nedîm takipçiliğinde bir eşik konumundadır. Makalede şairin bu konumu şuh sevgili, vuslatın şuh terennümü, şarap-sevgili birlikteliği ile şaraba atfedilen şuhluk ve hamam imajı çerçevesinde sevgilinin şuh terennümü gibi dört başlık altında şuhane tarzın ilkeleri bağlamında incelenmiştir. BuKeywords : Şuhane tarz, Seyyid Vehbî, Nedîm takipçisi, eşik