- Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
- Vol: 7 Issue: 3
- LUGAZ VE MUAMMA ÜZERİNE BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ
LUGAZ VE MUAMMA ÜZERİNE BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ
Authors : Şule Kandemir
Pages : 699-711
Doi:10.20322/littera.907234
View : 10 | Download : 0
Publication Date : 2021-07-31
Article Type : Other
Abstract :Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında bir belâgat terimi olan lugaz, lafız ve mahiyet özellikleri belirtilerek bir nesnenin adının bulunması istenen ve bilmeceden farklı olarak kendine özgü bir tarzı olan genellikle manzum bir söz sanatı olarak bilinir. Yine bir edebiyat terimi olan muamma ise üç edebiyat şiirinde de içine özel bir isim gizlenmiş beyit ve kıtaları ifade eden söz sanatı olarak tanımlanır. Her ne kadar lugaz ve muamma terimleri birbirine yakın özellikler gösterse de lugazın herhangi bir nesneyi buldurmaya yönelik olması, muammanın ise yalnız özel adları buldurmayı amaçlaması ve üslup bakımından da birbirlerinden farklı olması bu iki edebi sanatı birbirinden ayırır. Bu alandaki çalışmalara bakıldığında ilk çalışmaların 1930’lu yıllarda yapıldığı görülür. Her ne kadar bu yıllardan sonra nispeten devam edip günümüze kadar yapılan ve halen de yapılmakta olan çalışmalar varsa da edebî değer olarak önemli görülen bu alan üzerine çok daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır. Lugaz ve muamma üzerine yapılan bu bibliyografya çalışmasının amacı bu konuda yapılan çalışmaları bir araya toplayarak konu üzerine yeni çalışmalar yapacak olan araştırmacılara yardımcı olmak ve bu konuda daha çok çalışma yapılmasına katkıda bulunmaktır. Bu amaçla hazırlanan çalışmanın giriş kısmında lugaz ve muammanın ne olduğu üzerinde durulup ikisi arasındaki farklara değinilmiştir. Bibliyografya kavramı hakkında da kısaca bilgi verildikten sonra lugaz ve muammalar üzerine yapılmış çalışmaların bibliyografyasına yer verilmiş ve çalışmalar türlerine göre sınıflandırılıp bibliyografik künyeleri listelenmiştir.Keywords : lugaz, muamma, bilmece, bibliyografya