- Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
- Vol: 4 Issue: 1
- ÇAYLAK MEHMED TEVFİK’İN "TAHRİC-İ HARÂBÂT"I
ÇAYLAK MEHMED TEVFİK’İN "TAHRİC-İ HARÂBÂT"I
Authors : Yusuf Can Tiraş
Pages : 172-186
Doi:10.20322/littera.345248
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2018-01-30
Article Type : Research
Abstract :Mehmed Tevfik, 1843-1893 yılları arasında yaşayan, manzum ve mensur birçok eseri olan bir yazardır. Çıkarmış olduğu "Çaylak” dergisi sebebiyle Çaylak Tevfik olarak da anılmaktadır. Asıl ününü de bu dergi sayesinde kazanmıştır. Tanzimat Edebiyatı içerisinde eserler veren yazar, o dönem şair ve yazarlarının gölgesinde kalmakla beraber, inşâ, hikaye, letaif, tezkire ve antoloji türlerinde eserler meydana getirmiştir. Tanzimat Edebiyatı’nın en önemli ediblerinden olan Ziya Paşa, yazmış olduğu "Harâbât” antolojisinde divan şiirini övmüş, bunun sonucunda da Namık Kemal "Tahrîb-i Harâbât” adlı eserini meydana getirmiştir. İncelemesini yapacağımız "Tahrîc-i Harâbât” da Ziya Paşa’nın "Harâbât” antolojisine benzer mahiyette, divan şiirinden seçilen beyitlerle oluşturulmuş küçük hacimli bir eserdir. Bu eser, 1884/1885(1300) tarihinde İstanbul’da Ebu’z-Ziyâ matbaasında basılmıştır. Arap alfabesi sıralamasına göre düzenlenmiştir. Yazarının eseri hakkında bir önsözü bulunmamaktadır. Eserde, beyitleri geçen şairlerin biyografileri de bulunmamaktadır. Eserde Fuzûlî, Nâbî, Enderunlu Fazîl, Sâbit, Şeyh Gâlib gibi tanınmış divan şairlerinin yanı sıra "lâ-edrî” olarak adlandırılan şairi bilinmeyen beyitler de bulunmaktadır. Çalışmamızda, öncelikle Mehmed Tevfik’in hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilecek, daha sonra eserde yer alan beyitler, şairlerin mahlaslarının alfabetik sıralamasına göre verilecektir.Keywords : Divan Şiiri, Antoloji, Beyit, Mehmed Tevfik, Tahric-i Harâbât