- Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
- Vol: 3 Issue: 2
- LUTFULLAH HALÎMÎ’NİN FARSÇA-TÜRKÇE MANZUM SÖZLÜĞÜ: TUHFE-İ MUKADDİMETÜ’L-LUGA
LUTFULLAH HALÎMÎ’NİN FARSÇA-TÜRKÇE MANZUM SÖZLÜĞÜ: TUHFE-İ MUKADDİMETÜ’L-LUGA
Authors : Irmak Kaçar
Pages : 131-146
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2017-05-26
Article Type : Research
Abstract :15. yüzyılın önemli müellif ve mütercimlerinden biri olan Lutfullah Hal î m î; Amasya’da doğup büyümüş, Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devirlerinde çeşitli kadılıklarda görev yapmıştır. Türkçe, Farsça ve Arapçayı çok iyi bilen Halîmî miras, hukuk, tıp, edebiyat gibi konulara da hakim bir â lim ve bu dillerde sözlük yazacak kadar iyi bir dilcidir. En önemli eseri, Bahrü’l-Garâib adlı manzum sözlüğünü açıklamak amacıyla yazdığı ve L u gat-ı Hal î m î olarak bilinen Farsça-Türkçe sözlüğüdür. Hazırladığı diğer sözlüklerden biri de aruz vezniyle yazdığı Türkçe-Farsça manzum Tuhfe-i Mukaddimetü’l-L u ga adlı sözlüktür. 60 beyitten oluşan eserde yaklaşık 236 Farsça kelimenin Türkçe karşılığı verilmektedir. Bu kelimeler daha çok gündelik dilde kullanılan isim ve fiillerden oluşmaktadır. Eserin bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Reşid Efendi Numara 977/7’de 76b-78b yaprakları arasında bulunmaktadır. Bu çalışmada, Lutfullah Halîmî’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilip dilciliğine kısaca değinildikten sonra Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Luga’nın metni transkripsiyonlu olarak verilecektir. Ayrıca bu manzum sözlüğün muhtevasının çeşitli başlıklar altında tasnif edilip değerlendirilmesine de çalışılacaktır.Keywords : Lutfullah Halîmî, Bahrü’l-Garâib, Lugat-ı Halîmî, Tuhfe-i Mukaddimetü’l-Luga