Deneysel Epilepsi Modelleri
Authors : C. Marangoz
Pages : 147-186
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2009-12-23
Article Type : Research
Abstract :Epilepsi merkez sinir sisteminin en yaygın hastalıklarından birisidir. Dünyada yaklaşık 50 milyon epilepsi hastasının okluğu ve bunların %20 ile %30'unun mevcut antiepileptik ilaçlarla kontrol altına alınamayan nöbetler geçirdikleri bilinmektedir. Epilepsi ko-nusundaki araştırmalar deneysel modeller üzerinde yapılmaktadır. Yeni ve etkili an-tiepileptik ilaçların geliştirilmesi ve hastalığın temelinde yatan mekanizmaların aydınlatılması için uygun deneysel modellere mutlaka ihtiyaç vardır. İyi bir epilepsi modeli şu özelliklere sahip olmalıdır: 1. Spontan olarak tekrarlayan nöbetleri olmalı. 2. Nöbetler insan epilepsisindekine benzer olmalı. 3. Modeldeki EEG'nin biçimi ilgili epilepsi çeşidindekine benzemeli. 4. Nöbetlerin frekansı ilaçların etkisini akut ve kronik olarak test etmeye yetecek ölçüde olmalı. 5. Antiepileptik ilaçların farmakokinetiği insandaki ile aynı olmalı. 6. Antiepileptik ilaçların etkili oldukları plazma ve beyin seviyeleri, insanda ilgili nöbeti önleyebilen seviyedeki gibi olmalıdır. Deneysel epilepsinin hayvan modelleri üç sınıfa ayrılabilir: 1. Konvulsan kimyasal maddelerle veya elektrik akımıyla oluşturulanlar. 2. Ref¬leks epilepsi modelleri. 3. İdiopatik modeller. Bu üç sınıfın her birine giren hayvan mo¬delleri kısaca ele alınacaktır. Yeni antiepileptik ilaçların araştırılmasında daha çok birinci sınıftaki modeller kullanılmaktadır. Epilepsinin tutuşma modeli, farmakolojik ve EEG özellikleri bakımından insandaki psikomotor epilepsiye benzemektedir. Birçok hayvan türünde refleks epilepsi görülür. Papio-papio türü babunlarda ışık uyaranları myoklonik nöbetleri; sıçan ve farelerin bazı ırklarında ses uyaranları myoklonik ve tonik-klonik nöbetleri oluşturur. Kümes hayvanlarında fotosensitif ve febril nöbetler kaydedilmiştir. An¬tiepileptik ilaçların büyük çoğunluğu refleks epilepsilerde etkili olmaktadır. İdiopatik epi¬lepsiye köpeklerde sık rastlanır. Sonuç olarak, epilepsinin temel mekanizmasının ve tedavi yollarının daha iyi anlaşılması için uygun deneysel model son derece önemlidir.Keywords : Epilepsi, hayvan, modeli