- Journal of Transportation and Logistics
- Cilt: 8 Sayı: 2
- G20 Ülkelerinin COVID-19 Öncesi ve COVID-19 Dönemi Lojistik Performanslarının Kıyaslanması: MEREC ve...
G20 Ülkelerinin COVID-19 Öncesi ve COVID-19 Dönemi Lojistik Performanslarının Kıyaslanması: MEREC ve CODAS Entegre Yaklaşımı
Authors : Önder Ince, Betül Çetiner, Fatih Ecer
Pages : 112-147
Doi:10.26650/JTL.2023.1317958
View : 105 | Download : 124
Publication Date : 2024-01-18
Article Type : Research
Abstract :Lojistik, ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişiminde önemli paya sahip sektörlerden biridir. Ülkeler lojistik performanslarını değerlendirmek, zayıf yönleri tespit etmek ve bu doğrultuda gelişim göstermek adına Dünya Bankası’nın belirli periyodlarla yayınladığı lojistik performans indeksinden (LPI) faydalanmaktadırlar. Ülkelere ait lojistik performans düzeyinin değerlendirilmesinde gümrük, altyapı, uluslararası gönderiler, lojistik kalite ve yeterliliği, izleme ve takip ile zamanlama olarak altı temel kriter kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 dönemi öncesinde ve COVID-19 döneminde G20 ülkelerinin lojistik performanslarını değerlendirmektir. Bu amaçla çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden MEREC (Method based on the Removal Effects of Criteria) ve CODAS (Combinative Distance-based Assessment) temelli entegre bir model kullanılmıştır. Çalışmada pandemi öncesi ve pandemi dönemi verileri ışığında öncelikle MEREC yöntemi ile kriter ağırlıkları tespit edilmiş ve sonrasında CODAS yöntemi ile G20 ülkelerinin lojistik performansları analiz edilerek kıyaslama yapılmıştır. Analiz sonucunda pandemi öncesi dönemde kriter ağırlıkları sırasıyla; izleme ve takip, gümrükleme, uluslararası gönderiler, altyapı, lojistik kalitesi ve yeterliliği ile zamanlama olarak tespit edilmiştir. Pandemi sürecinde ise kriter ağırlıkları sırasıyla; izleme ve takip, uluslararası gönderiler, lojistik kalitesi ve yeterliliği, gümrükleme, altyapı, zamanlama olarak bulunmuştur. CODAS yöntemine göre G20 ülkelerinin lojistik performans sıralamasında pandemi öncesi dönemde yer alan ilk beş ülke sırasıyla Almanya, Japonya, İngiltere, Amerika ve Fransa iken pandemi sürecinde sıralamadaki ilk beş ülke sırasıyla Almanya, Kanada, Japonya, İspanya ve Fransa olarak belirlenmiştir. Ayrıca, kullanılan modelin güvenilirliğini ve sağlamlığını test etmek için duyarlılık ve karşılaştırma analizleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, pandeminin birçok ülkenin lojistik performansını etkilediğini ortaya koymuştur.Keywords : Lojistik performans, LPI, MEREC, CODAS, COVID-19, ÇKKV.