- Asya Öğretim Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BİLİMSEL ÇIKARIMDA BULUNMA DURUMLARINI TESPİTE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA...
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BİLİMSEL ÇIKARIMDA BULUNMA DURUMLARINI TESPİTE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
Authors : Aysun Öztuna Kaplan, Ragıp Çavuş, Sinem Toraman, M. Mustafa Yilmaz
Pages : 1-17
View : 15 | Download : 5
Publication Date : 2014-06-26
Article Type : Other
Abstract :Bilimsel süreç becerileri, Fen Bilimleri Öğretim Programı’ndaki öğrenme alanları arasında yer alan temel becerilerden olup gözlem yapma, ölçme, sınıflama gibi bilim insanlarının çalışmaları sırasında kullandıkları becerileri kapsamaktadır. Bireylerin akıl yürütme yollarını kullanarak çıkarımda bulunma yetileri de bilimsel süreçte işe koşulan önemli beceriler arasındadır. Bu çalışmada ortaokulda öğrenim görmekte olan öğrencilerin bilimsel çıkarımda bulunma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yürütülen araştırmanın problem cümlesini "Ortaokul öğrencilerinin bilimsel çıkarımda bulunma durumları nasıldır?” sorusu oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden iç içe geçmiş tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2013 – 2014 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Balıkesir iline bağlı taşımalı sistemle eğitim veren bir ortaokulda 5, 6, 7 ve 8. sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 45 öğrenciden toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen etkinlikleri -örnek olay, hikaye, analoji, deney- içeren çalışma yaprakları kullanılmıştır. Çalışma yapraklarında çalışmanın amacına uygun olarak öğrencilerin okuduğu metinden veya gerçekleştirdiği deneyden yola çıkarak çıkarımda bulunabilecekleri açık uçlu sorulara yer verilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle kodlanmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin bilimsel çıkarımda bulunma durumlarının 5. sınıf öğrencileri için yetersiz düzeyde; 6.,7. ve 8. sınıf öğrencilerinde ise ortalama düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bilimsel çıkarım yapmada başarısız olarak kabul edilen öğrencilerin ifadelerinde, inceledikleri örnek olayların sonuçlarını tekrar eden ifadelere yer verdikleri; çıkarımlarını gerekçelendiremedikleri görülmüştür. Başarısız olan öğrencilerin yanıtlarında, inceledikleri örnek olayın ne gibi sonuçlar doğuracağına ilişkin tümevarımsal çıkarımlara rastlanılmamıştır. Öğrencilerin genelinde neden – sonuç ilişkilerini kurmada az sayıda değişkene odaklandıkları ve çıkarımlarında çeşitliliğin olmadığı da araştırma sonuçları arasındadır. Alanyazında yer alan çalışmalar bilimsel çıkarımda bulunma durumunun önemli olduğunu ve bu durumun geliştirilmesi gerektiğini vurgulamakta olup bu nedenle fen ve teknoloji/fen bilimleri öğretmenlerinin öğrenme sürecinde bilimsel çıkarımda bulunmanın geliştirilmesine katkı sağlayacak etkinliklere yer vermeleri önerilmektedir.Keywords : Bilimsel süreç becerileri, bilimsel çıkarımda bulunma, fen bilimleri, fen ve teknoloji, ortaokul öğrencileri