- 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Bilimleri Sosyal Araştırmalar Dergisi
- Vol: 1 Issue: 2
- Kırgız Türklerinin Destancılık Geleneğinde Efsanevî Manasçılar ve Akınlar
Kırgız Türklerinin Destancılık Geleneğinde Efsanevî Manasçılar ve Akınlar
Authors : Mehmet ÇERİBAŞ
Pages : 64-84
View : 12 | Download : 5
Publication Date : 2014-08-13
Article Type : Research
Abstract :Kırgız Türkleri, Türk Dünyası coğrafyasında sözlü edebiyatı mütekamil derecesine erişmiş Türk boylarındandır. Bu nitelikleri sayesinde Kırgızlar, Manas gibi dünyanın en edebi ve en hacimli destanına sahip olmuşlardır. Kırgız Türkleri gelişmiş sözlü edebiyatları yanında tarihi süreç içinde çok farklı kültürlerle temas etmişler, bu kültürlerden çeşitli kavramlar alarak edebiyatlarını ve dillerini daha da zenginleştirmişlerdir. Böylece Kırgız Destan Edebiyatında aynı anlama gelecek birçok kavram türemiştir. Bu kavramların Kırgızların en başarılı olduğu destan türünde daha da zenginleştiği göze çarpmaktadır. Bu bağlamda Kırgız Destancılık geleneğinde destan anlamına gelen comok, dastan, epos gibi, destancı anlamında ırçı, akın, manasçı kavramları hâsıl olmuştur. Manasçı kavramının ortaya çıkmasıyla birlikte destancılar, Manasçı genel adı altında destanı yaratma ve söyleme yeteneklerine (Çoŋ, Çınıgı, Çala, Üyrönçük Manasçı), tarihi şahsiyet olup olmamalarına (Efsanevi ve Tarihi Manasçılar), söyleyici ve anlatıcı (yazıcı) olmalarına (Söyleyici ve Yazıcı Manasçılar) ve söyledikleri destanlara (Manasçı, Semeteyçi, Seytekçi) gibi adlar almışlardır. Bu makalede Kırgız Türkleri arasında Legendardık (Efsanevî) olarak bilenen ve Manas Destanı’nın ilk yaratıcıları olarak kabul edilen destancılar ele alınacaktırKeywords : Kırgız Türkleri, Kırgız Türklerinde Destan, Destancı Kav