- Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation
- Vol: 7 Issue: 2
- Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi
Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi
Authors : Muhammed Kazoğlu, Zeliha Özlem Yürük
Pages : 145-153
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2020-08-31
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Uyku sorunları ve yorgunluk tüm yaş gruplarında rastlanan bir durum olmakla birlikte, yaşlılarda fiziksel, sosyal ve psikolojik değişiklikler nedeniyle daha sık görülmektedir. Çevresel faktörler uyku kalitesi ve yorgunluğu etkileyebilmektedir. Çalışmamızın amacı; huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi idi. Yöntem: Çalışmaya 65-85 yaş arası, Standardize Mini Mental Test’ten 24 puan ve üzeri alan ve huzurevinde veya kendi evinde yaşayan yaşlı bireyler katıldı. Yaşlı bireylerin uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ), yorgunluk şiddeti Yorgunluk Şiddet Ölçeği (YŞÖ) ve yorgunluk düzeyi ise Yorgunluk Etki Ölçeği (YEÖ) ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya huzurevinde yaşayan 70 birey (yaş ortalamaları: 69,75±2,39 yıl) ve kendi evinde yaşayan 70 yaşlı birey (yaş ortalamaları: 71,62±5,12 yıl) katıldı. PUKİ, YŞÖ ve YEÖ değerleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p<0,05). Evde yaşayan yaşlılarda PUKİ değerlerine göre uyku kalitesinin daha düşük olduğu belirlendi (p<0,05). YŞÖ puanı, YEÖ’nün kognitif, fiziksel ve psikososyal etki alt ölçekleri ve toplam puanının ise huzurevinde yaşayan yaşlılarda anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulundu (p<0,05). YŞÖ ve YEÖ puanlarının yüksek olması yorgunluk şiddetinin ve etkisinin artığını göstermekte idi. PUKİ ile YŞÖ arasında evde yaşayan (r=0,198; p>0,05) ve huzurevinde yaşayan yaşlılarda (r=0,157; p>0,05) ilişki bulunmazken; PUKİ ve YEÖ toplam puanı (evde yaşayan yaşlılar r=0,249; huzurevinde yaşayan yaşlılar r=0,282; p<0,05) arasında anlamlı ilişki bulundu. Sonuç: Çalışmada huzurevi veya ev gibi farklı ortamlarda yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluğun birbirinden farklılık gösterebileceği ve uyku kalitesi ile yorgunluk şiddetinin birbirini etkilemediği bulundu. Yaşlı bireylerde uyku ve yorgunluğu etkileyen bireysel ve çevresel faktörlerin daha detaylı araştırıldığı çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.Keywords : Geriatri, Sağlık, Yaşlanma