- Journal of American Studies Turkey
- Issue: 49
- Bilim ve Maymun Davasının Çatışması: Scopes Davası Sonrasında Demokrat Partide Muhafazakârlık Politi...
Bilim ve Maymun Davasının Çatışması: Scopes Davası Sonrasında Demokrat Partide Muhafazakârlık Politikalarında Gerileme
Authors : Murat Iplikçi
Pages : 77-100
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2018-10-01
Article Type : Other
Abstract :1925 yılında Dayton, Tennessee’de görülen küçük bir dava bir anda Birleşik Devletler gündemine oturdu. Maymun Davası olarak bilinen bu davada, John Scopes adlı, Dayton’daki bir lise biyoloji öğretmeni Darwin’in evrim kuramını öğreterek kanunu çiğnemekle suçlanıyordu. Köktenciler, bu kuramın muhafazakârlığa karşı bir nefret kuramı olduğuna inanıyor ancak karşılarındakiler ise bunu düşünce özgürlüğü ile bağdaştırıyordu. Davanın her iki tarafında bulunan iki Demokrat Parti kanadı, bu çatışmanın bir parti içi mücadeleye dönüşmesine sebep oldu. Köktenci ve üç kere Demokrat Parti başkan adayı olan William Jennings Bryan davacı olurken, özgürlükçü Demokrat avukat Clarence Darrow savunmayı üstlendi. Böylece Demokrat Parti’nin özgürlükçü kanadı ve köktenci kanadı bu davada karşı karşıya geldi. Davanın sonunda her ne kadar Scopes 100 dolar gibi küçük bir cezaya çarptırılsa da bu köktencilerin kesin bir zaferi olarak algılanmadı. Aksine bu davadan sonra köktencilik Demokrat Parti içerisinde büyük bir yara aldı. 1920’li yılların ikinci yarısında köktenciler parti içerisinde geri plana geçti. Önce, köktencilerin lideri Bryan davadan hemen sonra kederinden hayatını kaybetti. Sonrasında, lidersiz kalan köktenciler evrim karşıtı kanunları, özellikle orta batı ve güney eyaletlerinde, kabul ettiremediler. Sonunda ise ilerici, özgürlükçü Demokrat Al Smith’in 1928’de partinin başkan adayı olması ile iyice geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu makale, köktenciliğin Demokrat Parti içerisindeki yerini, 1920’lerdeki dönüşümünü ve Scopes Davası’nın getirdiği tartışmaları ve sonuçları değerlendirmeyi amaçlamaktadırKeywords : Köktencilik, özgürlükçülük, evrim karşıtlığı, Demokrat Parti