Türkiye’de Madencilik Faaliyetlerinde, Madencilik Sonrası Ekolojik Rehabilitasyona İlişkin Sorunsallar ve Çözüm Önerileri

Authors : Ahmet Fidan, Gökçen Bayrak Yilmaz

Pages : 1-10

View : 26 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research

Abstract :İnsanoğlu gerek daha fazla zenginleşmek gerekse enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yer üstü ve yeraltı madenciliği tarihinin başlangıcından bu yana binlerce yıldır, büyük ölçekli maden rezervlerini keşfetmiş ve onların yer üzerine çıkarılmasını sağlamışlardır. Son yüzyılda çok büyük ölçekli rezervlerin azalmasıyla tedrici olarak daha düşük tenörlü maden rezervlere yönelmişlerdir. Türkiye’de, özellikle Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana Etibank ve Eti Holding kapsamında madencilik faaliyetleri yürütülmüştür. Son yüzyılın yarısından sonra madencilik faaliyetlerindeki doğrudan ve dolaylı özelleştirme politikaları ile çoğu hükümet yeraltı kaynaklarının ortaya çıkarılması ve işletilmesini kolaya kaçan kredi harcama politikası olarak görmüşlerdir. Zira bu gün için düşük tenörlü de olsa maden bölgelerinde, yer altındaki ekonomik değerlerin, yer üstündeki ekonomik değerlere rağmen kısa ve uzun dönemli fayda ve maliyetleri hesap edilmeksizin çıkarıldığı bir dönem yaşanmaktadır. Yer yer dünya mirası konumundaki peyzajlar, madencilik faaliyetleri sonucu, onarılamayacak şekilde kaynak değerlerini kaybetmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de yürütülen madencilik faaliyetleri sonrasında, rehabilitasyon çalışmalarının verimliliğinin araştırılması ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamımız, Türkiye yürütülen bütün maden bölgeleridir. Genelde bütün kara madenciliği olsa da özelde altın madenciliği faaliyetleridir. Vahşi altın madenciliği sonrası, siyanürle liçleme sonrasında serbest kalan ağır metallerin peyzajlarda yol açtığı tahribatın büyüklük, şiddet ve eksi dışsallıklarının ve bunlara ilişkin çözüm önerilerinin ortaya konulması hedeflenmektedir. Çalışmamız, madencilik faaliyeti yürüten işletmeler üzerinde literatür araştırması kapsamında ilerletilmiştir.
Keywords : madencilik faaliyetleri, ekolojik düzenleme, maden bölgelerinde ekolojik düzenleme, ekolojik tahribat