Norveç Varlık Fonu Üzerine Bir İnceleme
Authors : Hüseyin Burak Özgül
Pages : 101-126
Doi:10.30927/ijpf.742800
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2020-07-24
Article Type : Research
Abstract :20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan ve sayıları bu süreçten sonra giderek artan varlık fonları, günümüzde tartışmaların merkezinde yer alan önemli bir konu haline gelmiştir. Başlangıçta kaynakları petrol ve gaz gibi bir emtiaya dayanmış olsa da günümüzde bütçe, cari işlemler fazlası ve özelleştirme gelirlerine dayanan birçok varlık fonu bulunmaktadır. Ancak yine de emtiaya dayanan varlık fonları çoğunluğu oluşturmaktadır. Bunlardan en büyük varlık değerine sahip olan ve en çok tanınanı Norveç Varlık Fonu’dur. Norveç’in varlık fonu macerası 1969 yılında ülkenin kıta sahanlığı içinde petrolün keşfedilip işlenmesiyle başlamaktadır. Bunun ardından oluşan gelir fazlasının nasıl değerlendirileceği sorusu uzunca yıllar tartışılmıştır. Bu tartışmalarla birlikte söz konusu gelir fazlasını değerlendirmek amacıyla 1990 yılında Devlet Petrol Fonu adıyla bir varlık fonu kurulmuştur. 2006 yılında Devlet Emeklilik Fonu Global olarak yeniden adlandırılan Fon günümüzde emtia kaynaklı fonların yanı sıra tüm varlık fonları arasında en büyük varlık değerine sahip olan bir fon haline gelmiştir. Özellikle iyi yönetim, şeffaflık, mali kural uygulaması ve dinamik yönetim yapısı Fonun çarpıcı gelişiminde ön plana çıkan başlıca etkenler olarak dikkat çekmektedir. Bu çalışmada 2016 yılında ülkemizde kurulan ve nispeten yeni bir varlık fonu olarak kabul edilen Türkiye Varlık Fonu’na bir örnek model oluşturabilmesi açısından, Norveç Varlık Fonu detaylı bir incelemeye tabi tutulmuştur.Keywords : Varlık Fonları, Norveç Devlet Emeklilik Fonu, Norveç Varlık Fonu, Norveç Devlet Petrol Fonu