- International Journal of Public Finance
- Vol: 4 Issue: 2
- Nizâmü’l Mülk’ün "Siyasetnâme" İsimli Eserindeki Malî Konuların Tespiti ve Değerlendirilme...
Nizâmü’l Mülk’ün "Siyasetnâme" İsimli Eserindeki Malî Konuların Tespiti ve Değerlendirilmesi
Authors : Recep Temel
Pages : 189-204
Doi:10.30927/ijpf.590632
View : 11 | Download : 7
Publication Date : 2019-12-30
Article Type : Research
Abstract :Türkler tarihin en uzun devlet tecrübesine sahip olan milletlerinden bir tanesidir. Devlet hayatının her alanında biriktirilmiş bu tecrübenin gün yüzüne çıkartılması ve günümüz devlet adamlarının istifadesine sunulması son derece önemlidir. Büyük Selçuklu Devleti’nde uzun yıllar vezirlik makamında görev yapmış Nizâmü’l Mülk’ün kaleme aldığı "Siyasetnâme” isimli eser de bu kabil eserlerin en önemlilerinden birisidir. Bu çalışmada Nizâmü’l Mülk’ün Siyasetnâme’de ele aldığı malî konular tespit edimiş ve değerlendirilmiştir. Bu tespitler ışığında elde edilen bilgi ve bulgularla tarihi birikim ve tecrübenin günümüze aktarılması amaçlanmıştır. Eser yapısı itibariyle devlet hayatının çok değişik alanlarına ilişkin bilgileri içermektedir. Çalışmanın kapsamı çerçevesinde öncelikle mali meselelere değinilen bölümler araştırma alanı olarak seçilmiştir. Bu bölümler tarihi araştırmalarda yaygın olarak kullanılan tarama, tespit, tahlil, tenkit ve terkip yöntemine göre ele alınmıştır. Çalışma sonunda padişahların yönetimleri altında bulunanlara her halükârda adaletle davranmaları, yönetilenlerin ihtiyaçları olan kamu hizmetlerini üretmeleri, halka hizmet veren başta vezir olmak üzere diğer görevlileri denetlemeleri, hazineyi ve gelir-gider işlemlerini düzenli bir şekilde yönetmeleri gerektiği bulgularına ulaşılmıştır. Bu bulgulardan varılan en önemli sonuç ise aradan 10 asır kadar bir süre geçmesine rağmen devletin mali yapısında ve işleyişindeki hassasiyetlerin nitelik olarak birbirine çok benzemesi ve devamlılık arz etmesidir.Keywords : Maliye, Nizâmü’l Mülk, Siyasetname, Malî Denetim, Kamu Harcamaları