- Arşiv Kaynak Tarama Dergisi
- Vol: 32 Issue: 1
- 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrot...
5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması
Authors : Yasin Karamazi, Mustafa Emre, Salih Çetiner, Çağatay Aydin, Gülsevinç Aksoy, Hülya Binokay, Toygar Emre
Pages : 16-25
Doi:10.17827/aktd.1221723
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2023-03-31
Article Type : Research
Abstract :Hayatın çeşitli alanlarında radyofrekans elektromanyetik alanlara (RF-EMA) maruziyet giderek artmaktadır. Çalışmamızda, 5G (6 GHz, 0.08 W/kg SAR) RF-EMA’nın sıçan kan hücrelerinde canlılık, apoptotik (erken, geç) ve nekrotik oranlarına etkilerini araştırdık. Çalışmamızda, ağırlıkları 250-300g arasında değişen 10 adet Wistar Albino türü erişkin erkek sıçan kullanıldı. RF-EMA uygulama öncesi tüm sıçanlardan kardiyak ponksiyon yöntemi ile kan alınarak (2cc) kontrol grubu olarak seçildi. Aynı sıçanlar özel uygulama kafesine yerleştirilerek 6 hafta boyunca 4 saat/gün 6 GHz RF-EMA’ya maruz bırakıldı. RF-EMA uygulama sonrası aynı sıçanlardan 2.kez kan alımı (2cc) yapılarak radyofrekans radyasyon (RFR) grubu olarak seçildi. Sıçan kan hücrelerinde canlı, erken/geç apopitotik ve nekrotik hücre yüzde oranları anneksin-V kiti kullanılarak flow sitometrik yöntemle analiz edildi. RFR grubunda canlı hücrelerin % oranı, kontrol grubuna kıyasla artış gösterirken, erken apopitotik ve nekrotik hücrelerin % oranları azaldığı ve iki grup arasındaki farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi (p<0.05). Ancak, geç apopitotik hücrelerin % oranları gruplar arasında istatistiksel olarak kayda değer herhangi bir değişiklik tespit edilemedi. Sonuç olarak 6 GHz RF-EMA, kan hücre canlılığı, apopitotik ve nekrotik oranlar üzerine önemli etkilere sahipti. Kan hücrelerinde canlılık oranını desteklerken, apopitotik ve nekrotik oranlarını baskılamıştır.Keywords : Canlılık, apopitotik, nekrotik