- Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
- Vol: 76 Issue: 4
- Yön Dergisi Ekseninde Türk Düşüncesinde İslamiyet ve Sosyalizm Tartışmalarının Bir Değerlendirmesi...
Yön Dergisi Ekseninde Türk Düşüncesinde İslamiyet ve Sosyalizm Tartışmalarının Bir Değerlendirmesi
Authors : Elif Türkislamoğlu
Pages : 991-1021
Doi:10.33630/ausbf.907915
View : 13 | Download : 5
Publication Date : 2021-12-22
Article Type : Research
Abstract :Türk düşüncesinde 1960’lı yıllarda Fransız düşünür Roger Garaudy’ye ait Sosyalizm ve İslamiyet başlıklı kitabın Yön dergisi yazarlarından Doğan Avcıoğlu ve E. Tüfekçi (Mihri Belli) tarafından Türkçe’ye çevrilmesiyle bir tartışma başlamıştır. Söz konusu tartışmanın ekseni sosyalizmin İslam dini açısından uygun bir toplumsal düzen olup olmadığı üzerinedir. İslam dini ile bir toplumsal düzen kuramı olarak sosyalizmi bağdaştırma fikrinin geçmişi esasen İslam dünyasında 20. yüzyılın başlarına kadar uzanmaktadır. Türkiye’de de sosyalist hareketin ilk ortaya çıkışıyla birlikte İslamiyet’in çeşitli unsurları sosyalizme bir dayanak olarak öne sürülmüştür. Yön dergisindeki tartışmalar ise esas olarak bu fikri savunan E. Tüfekçi ile İslamiyet’in öne sürüldüğü gibi sosyalizme yatkın bir din olmadığını savunan Niyazi Berkes arasında gelişmiştir. Tartışma daha sonra Yön dışındaki çevrelerde de devam etmiştir. Bu çalışmada, Yön dergisinde sosyalizm ve İslamiyet üzerine 1965-1966 yılları arasında ortaya çıkan tartışma temel alınarak, söz konusu fikrin gerek Türk düşüncesindeki gerekse Türkiye dışındaki İslam düşüncesindeki yansımaları tarihsel bir perspektif içinde bir değerlendirmesinin yapılması amaçlanmaktadır.Keywords : İslam, Sosyalizm, Türk düşüncesi, Yön, Kapitalizm