- Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
- Vol: 67 Issue: 03
- "Genel Güvenlik Bakımından Mahzurlu Olanlar"ın Yurt Dışına Çıkış Özgürlüğü İle Pasaport Ka...
"Genel Güvenlik Bakımından Mahzurlu Olanlar"ın Yurt Dışına Çıkış Özgürlüğü İle Pasaport Kanunu'nun 23. Maddesi
Authors : Nimet Özbek Hadimoğlu
Pages : 109-158
Doi:10.1501/SBFder_0000002257
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2012-03-01
Article Type : Research
Abstract :1982 Anayasası’nın Türk vatandaşlarının yurt dışına çıkış özgürlüğünün sınırlanmasına ilişkin 23. maddesinin 4. fıkrasının son haline göre, "Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilir”. Pasaport Kanunu’nun "Pasaport veya vesika verilmesi yasak olan haller” başlığıyla düzenlenen 22. maddesinin ilk fıkrasına göre, "Yurt dışına çıkmaları; mahkemelerce yasaklananlara, memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere pasaport veya seyahat vesikası verilmez”. Kanunun anılan bu hükmü, Türk vatandaşlarının yurt dışına çıkış özgürlüğünün sınırlanmasında yürütme organının tasarrufta bulunabilmesine olanak tanımaktadır. Pasaport Kanunu’nun 23. maddesi, "Bakanlar Kurulu, harp tehlikesi veya memleket güvenliğine veya sağlık durumuna dokunan diğer olağanüstü haller dolayısıyla Türk vatandaşlarının yabancı memleketlere gitmelerini kısmen veya tamamen men edebileceği gibi, siyasî ve ekonomik mülâhazalarla sadece belli ülkeler için geçerli pasaport düzenlenmesine de karar verebilir” hükmünü amirdir. Bu çalışmada, Pasaport Kanunu’nun anılan hükümlerinin Anayasaya aykırı olup olmadığı ve özellikle genel güvenlik bakımından mahzurlu olanların yurt dışına çıkma özgürlüğü ele alınmaktadır.Keywords : Seyahat özgürlüğü, yurt dışına çıkış yasağı, genel güvenlik bakımından mahzurlu sayılma, Pasaport Kanunu, Anayasa hükümlerinin doğrudan uygulanabilmesi