- Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics
- Issue: 36
- Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Arasındaki Nedensellik İlişkisi Zamanla Değişiyor mu?...
Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Arasındaki Nedensellik İlişkisi Zamanla Değişiyor mu?
Authors : Gülçin KENDİRKIRAN, Furkan EMİRMAHMUTOGLU
Pages : 43-62
Doi:10.26650/ekoist.2022.36.1055477
View : 18 | Download : 2
Publication Date : 2022-06-29
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, Türkiye’de ekonomik büyüme, ihracat büyümesi ve ithalat büyümesi arasındaki ilişkiyi zamanla değişen nedensellik yöntemleriyle araştırmaktadır. Nedensellik ilişkisinin incelenmesinde çıkış noktası Granger’ın 1969 yılındaki çalışmasıdır. Granger (1969) nedensellik çalışması, örneklem dönemini bir bütün olarak ele aldığından dolayı yapısal değişimleri veya kırılmaları dikkate almamaktadır. Bu sebeple, örneklem aralığında yapısal kırılma veya değişimler meydana geldiğinde geleneksel Granger nedensellik analizi değişen nedensellik ilişkilerini belirleyememektedir. Dolayısıyla bu çalışmada zamanla değişen parametreli ve tekrarlamalı gelişen pencereli nedensellik yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Öncelikle örneklemin tamamı için uygulanan geleneksel Granger nedensellik analizi sonucunda ithalat büyümesi ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisine ulaşılmaktadır. Ardından dirençli istatistiklere sahip zamanla değişen parametreli nedensellik ilişkisi incelenmektedir. Son olarak, değişen varyans altında tutarlı tekrarlamalı gelişen pencereli nedensellik yöntemi değerlendirilmektedir. Elde edilen sonuçlardan bahsedilen nedensellik ilişkilerinin parametreleri zamanla değişmektedir. Aynı zamanda, ekonomik büyümeden ihracat büyümesine ve ithalat büyümesine doğru, ihracat büyümesinden ve ithalat büyümesinden ekonomik büyümeye doğru belirli kriz dönemlerine karşılık gelen nedensellik ilişkileri tespit edilmektedir. Hem zamanla değişen parametreli hem de tekrarlamalı gelişen pencereli nedensellik yöntemleri, Türkiye’de yapısal değişimler meydana geldiğinde bu etkinin değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisine yansıdığını doğrulamaktadır. Sonuç olarak bu çalışmada her iki nedensellik yöntemi, geleneksel Granger nedensellik yönteminin eksik yönlerini belirlemek ve Türkiye’de nedensellik ilişkilerinin değiştiği dönemleri tespit etmek için kullanılmaktadır.Keywords : Zamanla Değişen Parametreli Granger Nedensellik Testi, Tekrarlamalı Gelişen Pencereli Nedensellik, Ekonomik Büyüme, İhracat, İthalat