- Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics
- Issue: 31
- Elektrik Tüketimindeki Dalgalanmalar Geçici mi Yoksa Kalıcı mı? Türkiye İçin Amprik Bir Analiz...
Elektrik Tüketimindeki Dalgalanmalar Geçici mi Yoksa Kalıcı mı? Türkiye İçin Amprik Bir Analiz
Authors : Oktay KIZILKAYA, Gökhan KONAT
Pages : 53-62
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :Elektrik, insan yaşamının her alanında vazgeçilmez bir girdidir. Enerji tüketiminin zaman serisi özelliklerinin araştırılması araştırmacılar ve politika yapıcılar için oldukça önemli bir yere sahiptir. Eğer enerji tüketimi serisi durağanlık özelliği gösteriyor ise enerji tüketimine yönelik şoklar geçici olacaktır. Ancak enerji tüketimi serisi birim kök içeriyorsa, enerji tüketimine gelen şokların kalıcı etkileri olacaktır. Bu çalışmada Türkiye’ye ait 1950-2017 yıllarını kapsayan elektrik tüketimi ve kişi başı elektrik tüketimi verileri kullanılmıştır. Ele alınan serilerin durağanlık özellikleri geleneksel birim kök / durağanlık testleri ve Becker, Enders ve Lee (2006) tarafından önerilen Fourier KPSS (FKPSS) durağanlık testi ile incelenmiştir. Becker Enders ve Lee (2006), yapısal kırılmaların doğasının tam olarak bilinemeyeceğini, birim kök testleri için kırılmaların yeri ve sayısını gösterecek özel bir rehberin bulunmadığını ifade etmektedir. Bu durumdan hareketle Fourier birim kök / durağanlık testleri geliştirilmiştir. Fourier yaklaşımını temel alan birim kök testleri, kırılma tarihlerinin, kırılma sayısının veya kırılma yapılarının bilinmediği durumlarda kullanılabilmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar Türkiye için elektrik tüketimi serisinin durağan olmadığını ve elektrik tüketimindeki dalgalanmaların kalıcı olduğunu göstermektedir. Bu sonuç elektrik enerjisi piyasalarındaki büyük bir yapısal değişimden sonra enerji tüketiminin orijinal dengesine dönemeyeceğini göstermektedir.Keywords : Elektrik tüketimi, durağanlık testi, fourier fonksiyonu, türkiye