- Anadolu Journal of Educational Sciences International
- Vol: 9 Issue: 2
- Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Bağımsız Yaşam Becerilerinin Öğretildiği Araştırmaların İnce...
Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Bağımsız Yaşam Becerilerinin Öğretildiği Araştırmaların İncelenmesi
Authors : Esra Orum Çattik, Yasemin Ergenekon
Pages : 572-607
Doi:10.18039/ajesi.577594
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2019-07-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan bireylere bağımsız yaşam becerilerinin öğretildiği araştırmaları betimsel olarak analiz etmek ve "tek-denekli araştırmalar niteliksel ölçütleri” açısından değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla belirlenen dâhil etme ölçütlerine göre ulaşılan 32 araştırma demografik (katılımcı, ortam, öğretim düzenlemesi vb.) ve metodolojik (bağımlı ve bağımsız değişken, araştırma modeli, etkililik, genelleme, izleme, sosyal geçerlik vb.) özelliklerine ilişkin olarak tablo ve grafikler üzerinde analiz edilmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Çalışmada ayrıca elde edilen araştırmalar niteliksel ölçütler açısından değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçları bağımsız yaşam becerilerinin OSB olan bireylere daha çok ergenlik ve yetişkinliğe geçiş döneminde öğretildiğini, son yıllarda çalışmaların büyük çoğunluğunda bu becerileri öğretmek üzere teknoloji temelli uygulamalarının kullanıldığını, çalışmaların çoğunlukla bire-bir öğretim düzenlemesiyle gerçekleştirildiğini ve öğretilen bağımsız yaşam becerilerinin türleri arasında belirgin bir fark olmadığını göstermiştir. Niteliksel ölçütlere ilişkin sonuçlar ise ulaşılan çalışmaların %25’inin kabul edilebilirlik ölçütünü karşıladığını göstermiştir. Buna göre OSB olan bireylere bağımsız yaşam becerilerinin öğretildiği araştırmaların kalitelerinin son yıllarda arttığını söylemek mümkündür.Keywords : Bağımsız yaşam becerileri, otizm spektrum bozukluğu, tek-denekli araştırmalarda niteliksel ölçütler, betimsel analiz, bilimsel dayanaklı uygulamalar