- Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 14 Issue: 2
- Kireçli Anamateryal Üzerinde Oluşan Topraklarda Çinko Adsorpsiyonu ve Toprak Özellikleriyle İlişkile...
Kireçli Anamateryal Üzerinde Oluşan Topraklarda Çinko Adsorpsiyonu ve Toprak Özellikleriyle İlişkileri
Authors : Veli Uygur, Bilal Kaya
Pages : 156-165
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2019-12-23
Article Type : Research
Abstract :Çinkonun (Zn) toprak bileşenleri tarafından kuvvetli şekilde adsorpsiyonu, çözünmeyen katı fazların çökelmesi ve şelatlayıcı ajanların yetersizliği bitkilerin alabileceği formlarda bulunan Zn miktarının düşük olmasına neden olmaktadır. Ancak her bir toprak kendine özgü karakteristikler göstererek farklı mekanizmalarla topraklarda Zn yarayışlılığının düşük olmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada farklı toprakların Zn adsorpsiyon karakteristiklerini, yarayışlı Zn içeriği düşük olan toprak örneklerinin yapılacak gübrelemeye olan tepkilerini ve potansiyel kirlilik durumlarında Zn’nin hareketliliğini Langmuir ve Freundlich adsorpsiyon izotermleri ile belirlemek amaçlanmıştır. Atabey Ovası’ndan yarayışlı Zn içeriği düşük olan 24 farklı toprak örneği alınarak bu topraklarda Zn adsorpsiyonu, "batch adsorpsiyon” tekniği ile belirlenmiştir. 2 g toprak örneği ile 0, 10, 25, 50, 100, 150, 200 ve 300 mg Zn L-1 içeren 25 mL 0.01 M CaCl2 çözeltisi 20±2°C sabit sıcaklıkta 24 saat dengeye getirilmiştir. Elde edilen adsorpsiyon verilerinin izoterm modellerine uygunluğu regresyon analizleri ile test edilmiştir. Ayrıca toprakların tanımlayıcı özellikleri ile sorpsiyon parametreleri arasındaki ilişkiler Pearson korelasyonu kullanılarak incelenmiştir. Toprakların hesaplanan Langmuir adsorpsiyon maksimumlarının 1527-3448 mg kg-1 arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Korelasyon analizleri toprakların maksimum adsorpsiyonunun organik madde, kireç, kil içeriğiyle ilgili özellikler, pH ve oksit minerallerinin farklı fraksiyonları ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Sonuç olarak topraklarda Zn hareketliliği, yarayışlılığı ve ilave edilen Zn nin katı-sıvı faz arasındaki dağılımı toprak özelliklerinin ortak etkisi sonucu ortaya çıktığı değerlendirilmiştir.Keywords : Çinko, adsorpsiyon, toprak özellikleri, Atabey Ovası