- Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi
- Vol: 27 Issue: 2
- Combining Ability of Some Cotton (Gossypium hirsutum L.) Hybrids in Line x Tester for Elbistan Condi...
Combining Ability of Some Cotton (Gossypium hirsutum L.) Hybrids in Line x Tester for Elbistan Conditions-I; Fiber Yield and Fiber Yield Components
Authors : Ramazan Şadet Güvercin
Pages : 157-164
Doi:10.29133/yyutbd.327692
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2017-06-30
Article Type : Research
Abstract :Türkiye için önemli bir bitki olan pamukta, farklı çevre koşulları için yüksek lif verimine sahip çeşit geliştirmek, pamuk ıslahının temel hedefidir. Oysa lif verimi, çok genle yönetilen ve aralarında karmaşık ilişki bulunan çok sayıda özelliğin tesiri altındadır. Bu çalışma, lif verimi yüksek çeşitlerin belirlenmesi veya geliştirilmesi amacıyla, 2011 yılında Kahrmanmaraş’ta yapılan melezlemeyi takiben, 2012 yılında Elbistan-Kahramanmaraş koşullarında yürütülmüştür. Elbistan ilçesi Türkiye’nin Akdeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nin birleşim noktasında ve deniz seviyesinden ortalama 950-1150 m yüksekte konumlanmış bir ilçedir. Bitkisel materyal olarak sekiz pamuk (Gossypium hirsutum L) çeşidinin (analar: Stoneville 468, Adana 98 ve Furkan; babalar: Beli İzvor 432, Primera, Berke, Nazilli 663 ve Fantom) yanı sıra, bu çeşitlerin Çoklu Dizi (Line x Tester) analiz yöntemine uygun melezlenmesiyle geliştirilmiş on beş adet F1 pamuk melezinin kullanıldığı bu çalışma, Tesadüf Blokları deneme deseninde yürütülmüş ve lif veriminin yanı sıra lif verimine etkili dokuz özellik incelenmiştir. Çalışma sonucunda, melezlere ait lif verimlerinin 59.1 kgda-1 (3x7, Furkan x Nazilli 663) ile 113.3 kgda-1 (1x4, Stoneville 468 x Beli İzvor 432), ebeveynlere ait lif verimlerinin ise 50.04 kgda-1 (Furkan) ile 102.83 kgda-1 (Fantom) arasında değiştiği saptanırken, lif verimi yönünden çok önemli bulunan melezler arası, ebeveynler arası ve genotipler arası farklılığa anaların %40.77, babaların %33.77, analar x babalar ilişkisinin ise %25.46 oranında katkı sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca, yüksek lif verimi için yüksek kütlü verimi ile çırçır randımanını kombine edebilen genotiplerin Elbistan koşulları için çok önemli olduğu belirlenirken, bu özelliklere sahip 1x4 F1 (Stoneville 468 x Beli İzvor 432) melezi ile Fantom çeşidinin en ümitvar genotipler olduğu tespit edilmiştir.Keywords : Kahramanmaraş, Elbistan, çoklu dizi, GCA ve SCA değerleri