- Yükseköğretim ve Bilim Dergisi
- Issue: 3
- Serbest Piyasa, Bütçe ve Rekabet: Üniversitelerde Piyasa Yönelimli Yeniden Yapılanma İhtiyacı
Serbest Piyasa, Bütçe ve Rekabet: Üniversitelerde Piyasa Yönelimli Yeniden Yapılanma İhtiyacı
Authors : Mustafa Acar, Hüsnü Bilir
Pages : 184-192
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2013-12-01
Article Type : Other
Abstract :Küreselleşme süreci duvarları yıkmakta ve dünyayı düzleştirmektedir. Gelişen ulaşım ve iletişim olanakları insanların, paranın, sermayenin, malların ve hizmetlerin dünya üzerinde daha kolay ve daha hızlı dolaşmasını mümkün kılmaktadır. Bu gelişmelere paralel olarak, küreselleşen dünyada uluslararası rekabet gücü giderek daha önemli hale gelmektedir. İster özel, isterse kamusal statüde olsunlar, üniversiteler ülkelerin gelişmesi, kalkınması, değişim ve dönüşümünde kritik rol oynayan, hayati önemi haiz kurumlardır. Ülkelerin rekabet gücüne üniversiteler iki yönden ciddi katkı yapmaktadırlar: Nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi, teknoloji üretimi ve inovasyon. Bu çalışmada üniversitelerin bir ülkenin refahına ve rekabet gücüne kendilerinden beklenen katkıyı yapabilmeleri için birbiriyle bağlantılı üç konunun anahtar önem taşıdığı vurgulanmaktadır: Üniversitelerin piyasa mantığıyla uyumlu çalışması, bütçe bakımından kamusal kaynaklara bağımlılığın azaltılması ve üniversiteler arası rekabetin teşvik edilmesi. Üniversite ürettiği ürünün piyasada alıcısının bulunduğundan emin olmalıdır. Yetiştirdiği öğrencisi iş bulamayan, iş dünyasının ihtiyaç duyduğu teknoloji üretimine katkısı olmayan bir üniversite esas itibariyle kaynak israfı demektir. Üniversitenin her iki alanda verimli olabilmesi için bir yandan üniversiteler arası rekabet teşvik edilmeli, daha kaliteli bir eğitim-öğretim hizmeti üretmeli, bir yandan da daha iyi projeler üretme konusunda üniversiteler birbiriyle yarışmalıdır. Bu ise geniş boyutlu bütçeler gerektirmektedir. Dolayısıyla üniversitelerin kamu kaynaklarına bağımlılığını azaltacak, üniversite-sanayi işbirliğini teşvik edecek, yükseköğretim hizmetinden yararlananların kendileri için yapılan masrafların finansmanına katkısını artıracak, bütçeden üniversitelere performansa göre ödenek aktarılmasını mümkün kılacak tedbirler alınmalıdırKeywords : Rekabet, Bütçe, Serbest piyasa, Küreselleşme, Üniversite-sanayi işbirliği