- Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 17 Issue: 4
- AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HASTANELERİ VE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZLERİNİN ETKİNLİKLERİNİN VERİ ZARFLAMA A...
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HASTANELERİ VE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZLERİNİN ETKİNLİKLERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Faruk Yilmaz, Ilhan Kerem Şenel, Özgür Ince
Pages : 72-90
Doi:10.11611/yead.569522
View : 22 | Download : 7
Publication Date : 2019-12-30
Article Type : Research
Abstract :Kaynakların kıtlığı ekonominin bir gerçeği olarak kaynak dağıtımı kararlarının verilmesi yanında aynı zamanda mevcut kaynakların etkin kullanımını da gerektirmektedir. Bu yönüyle Türkiye’de son yıllarda ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan kurumların mevcut talebi karşılamada yetersiz olması bu kurumların niceliğini artırmaya yönelik kaynakların tahsisi ile sonuçlanmıştır. Bu bağlamda uzun vadede yeni kaynak tahsisi ile sağlanacak faydanın yanı sıra, kısa vadede mevcut kaynakların ne ölçüde etkin kullanıldığı değerlendirilerek fayda sağlamakta mümkündür. Bu bakışla araştırmada Ankara, İstanbul ve İzmir illerinde faaliyet gösteren Sağlık Bakanlığı’na bağlı ağız ve diş sağlığı merkezleri (ADSM) ile ağız ve diş sağlığı hastanelerinin (ADSH) etkinlikleri değerlendirilmiştir. Belirtilen sağlık tesislerinin etkinlik değerlendirilmesinde parametrik olmayan bir yöntem olan Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılmıştır. Analizde girdi değişkeni olarak diş üniti sayısı, toplam diş hekimi sayısı ve diğer sağlık hizmetleri personeli sayısı ; çıktı değişkeni olarak poliklinik (muayene) sayısı, diş çekimi sayısı, cerrahi müdahale sayısı, kanal (endodontik) ve dolgu (konservatif) tedavi sayısı ve toplam protez sayısı belirlenmiştir. Ölçeğe göre sabit getiri ve ölçeğe göre değişken getiri varsayımları altında yapılan analiz sonucunda 36 sağlık tesisinden 23’ünün (%63,9) teknik etkin, 13’ünün (%36,1) toplam etkin ve 14’ünün (38,9) ölçek etkin olduğu saptanmıştır. Analizde sağlık tesislerinin özellikle teknik etkinlik skoru ortalaması (0,937) oldukça yüksek bulunmakla birlikte, teknik etkin olmadığı saptanan sağlık tesislerinin etkin olabilmesi için referans grubu belirlenerek etkinlik hedefleri oluşturulmuştur.Keywords : Ağız ve Diş Sağlığı Kurumları, Etkinlik, Veri Zarflama Analizi