- Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi
- Vol: Prof. Dr. M. Fatih UŞAN'a Dekanlıkta 10. Year Anısına Teşekkür Armağanı Issue: 2022-2
- İSPANYA’DA OLAĞANÜSTÜ HAL DÖNEMLERİNİN İNSAN HAKLARININ KISITLANMASI BAKIMINDAN GÜNCEL GELİŞMELER DO...
İSPANYA’DA OLAĞANÜSTÜ HAL DÖNEMLERİNİN İNSAN HAKLARININ KISITLANMASI BAKIMINDAN GÜNCEL GELİŞMELER DOĞRULTUSUNDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Anil Güven Yüksel
Pages : 667-698
Doi:10.33432/ybuhukuk.1104477
View : 10 | Download : 8
Publication Date : 2022-09-12
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma İspanyol anayasal sistemi içerisinde yer verilen çeşitli olağanüstü hal görünümlerini insan haklarının kısıtlanmasına ilişkin önlemler bakımından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Krizleri demokratik yollarla aşma yönünde geçici istisnai rejimlere işaret eden olağanüstü haller, özellikle içinde bulunduğumuz küresel pandeminin yönetimi bakımından güncel bir tartışma konusu haline gelmiştir. Bu anlamda sağlık, iç güvenlik ve savaş gibi büyük sorunları ayrı başlıklar altında birbirinden farklı olağanüstü hal usulleri olarak ele alan İspanyol sistemi, önerilen farklı düzeydeki uygulamalar sebebiyle incelemeye değer görülmüştür. Bu doğrultuda öncelikle olağanüstü hal kavramı genel hatları ve tarihsel anlamıyla ortaya konulmuş; bu dönemlerde tehdidin giderilmesi için uygulanan hak kısıtlamalarına ilişkin makul ölçütler anlatılmıştır. Devamında, İspanyol hukuk siteminde olağanüstü hal rejiminin yerinin daha iyi kavranabilmesi adına İspanyol Anayasası (1978) ile olağanüstü yönetim usullerini düzenleyen organik yasa (LOEAES) ayrı ayrı incelenmiş; farklı koşullarda ortaya çıkan alarm hali (estado de alarma), istisna hali (estado de excepción) ve kuşatma hali (estado de sitio) kendilerine özgü içerikleri ve usule ilişkin güvenceler dikkate alınarak analiz edilmiştir. Sonuç itibariyle İspanyol sistemi kriz dönemlerine verdiği çeşitli cevapların etkinliği yönünden değerlendirilmiş; özellikle kamu sağlığı ve uluslararası toplum söz konusu olduğunda gündeme getirilecek belirli ve ayrı bir olağanüstü hal kategorisinin olağanüstü hallerin demokratik yönetimi ve insan haklarına kötü niyetli müdahalelerin engellenmesi bakımından işlevselliği ortaya konulmuştur.Keywords : istisna hali, insan haklarının kısıtlanması, İspanyol Anayasası, olağanüstü hal, orantılılık