- Yeni Fikir Dergisi
- Vol: 13 Issue: 26
- Zihin Felsefesi Çalışmaları: Görünenden Gerçekliğe Geçişte Beş Farklı Yaklaşım
Zihin Felsefesi Çalışmaları: Görünenden Gerçekliğe Geçişte Beş Farklı Yaklaşım
Authors : Ceren Yiğit
Pages : 35-43
View : 9 | Download : 1
Publication Date : 2021-07-28
Article Type : Research
Abstract :Galaksideki yıldız sayısı ile bir insanın beynindeki nöron (sinir hücreleri) sayısı neredeyse benzer durumdadır. Evrendeki her şeyi henüz çözümleyebilmiş değiliz ancak bu durum insan için de geçerlidir ve hala insanın bir mistik tarafı söz konusudur. Omuzlarımızın üstünde taşıdığımız küçük evreni anlamlandırmak için işe nereden başlamamamız gerekir diye bir soru hâsıl olduğunda yol gösterici kavramlar ‘beyin/zihin/bilinç/beden’ olarak çıkar. İnsanlık tarihinin asli sorunlarından birisini cevaplandırabilmek için felsefe tarihinde farklı yaklaşımlar sunulmuştur. Bu makale içerisinde çağdaş zihin felsefesinin argümanları ve tartışma konuları üzerine ileri okumaları da destekleyecek bir eksende (i) kolay problem (ii) zor problem, (iii) sözde problem, (iv) aldatıcı problem, (v) bilinemezcilik olarak ifade olunan beş yaklaşıma yer verilecektir. İnsana veya bilince yönelik farklı fikirlerin doğuşuna sebebiyet veren şey "bilinçli ben” hissi ve fenomenal deneyimin öznel/iç niteliği (qualia)dir. İnsanın öznel yapısına istinaden oluşan bu sorunlar zihin hallerinin salt işlevlerle beynin nöral etkinliğine, davranışa ya da metafiziğe indirgenmesiyle meydana gelmiştir. Daha genel bir şekilde ifade edecek olursak, insanın fiziksel yönünün mü yoksa fenomenal yönünün mü birincil nitelik taşıdığı sorusu üzerinden problemler şekillenmiştir. Bu çalışmada beş yaklaşım tarzının görünenin arkasındaki gerçekliğe ulaşmak için hangi iddiaları öne sürdükleri ve hangilerini bertaraf ettikleri üzerinden bir değerlendirme yapılacaktır.Keywords : Çağdaş zihin felsefesi, bilinç, beden, fenomenal deneyim, qualia, fiziksel yön, fenomenal yön.