- Yeni Fikir Dergisi
- Vol: 13 Issue: 26
- Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk İktisat Bakanı Hasan Saka ve Tbmm’deki Faaliyetleri (1923-1926)
Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk İktisat Bakanı Hasan Saka ve Tbmm’deki Faaliyetleri (1923-1926)
Authors : Filiz Çolak, Banu Erdönmez
Pages : 1-17
View : 7 | Download : 1
Publication Date : 2021-07-28
Article Type : Research
Abstract :Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Büyük Millet Meclisi’nin 23 Nisan 1920’de başlayan ilk dönemi birbirinden zorlu askeri ve siyasi sınavlarla geçmiştir. Vatan topraklarının savunulması temelinde, dünya görüşü ve beklentileri birbirinden çok farklı mebusların özverili ve bir o kadar da çekişmeli geçen 3 yılın sonunda Meclisin yenilenmesi kararı, 1 Nisan 1923’de Esat (İleri) Efendi ve 120 arkadaşının verdiği önergenin kabulü ile alınmıştır. Seçimler sonrasında II.Meclis 11 Ağustos 1923’de açılmıştır. 2 Ağustos 1927’ye kadar faaliyet gösterecek bu Meclis, barışı sağlayan, Cumhuriyeti ilan eden, Türk devrimlerinin başlıcalarını hayata geçirerek savaşın yaralarını sarmaya çalışan önemli bir dönem olmuştur. II.TBMM döneminin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarının en önemli çalışma konularından birisi iktisadi konulardır. Bu nedenle de geçmişten gelen iktisadi sorunların çözümlenmesi ve yeni bir devleti inşa etmenin zorluklarının bilincinde olan Mecliste kurulan hükümetler içerisinde İktisat Vekâleti her zaman önemli bir yere sahip olmuştur. İktisadi konulardaki bilgi ve deneyimi ile I.Meclis’te de bakanlık görevinde bulunan Hasan Saka, yeni dönemde de II.TBMM’nin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk İktisat Bakanı olarak yer almıştır. Trabzon milletvekili olarak uzun soluklu devam eden siyasi hayatında bir çok kez bakanlık görevinde bulunan Saka, 1947-1949 arasında Başbakan olarak da görev yapmıştır. Çalışmanın içeriğini, Hasan Saka’nın II.TBMM’de Fethi (Okyar) Bey kabinesinin V.İcra Vekilleri Heyeti’nde Mahmut Esat Bey’in istifasından sonra İktisat Vekilliğine getirilmesinden, İsmet İnönü Hükümetlerinde devam İktisat Vekilliği dönemdeki faaliyetleri oluşturmaktadır.Keywords : Hasan Saka, İktisat, II.TBMM, Meclis