- Yegah Müzikoloji Dergisi
- Cilt: 6 Sayı: 2
- XVIII. YY. – XX. YY. BESTECİLERİN ESERLERİNDE DÖNGÜSEL FORMUN ÖZELLİKLERİ
XVIII. YY. – XX. YY. BESTECİLERİN ESERLERİNDE DÖNGÜSEL FORMUN ÖZELLİKLERİ
Authors : Leyla Gafarova
Pages : 390-411
Doi:10.51576/ymd.1354700
View : 17 | Download : 8
Publication Date : 2023-09-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, özgün bir müzik formu olarak döngüsel (cycle) formların incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada ‘döngü’ terimi, eserin tür, konu veya program ile birleştirilen bir dizi özgün bölümlerin ifade etmek için kullanılır. Bir biçim ve yapı olarak döngüsellik, dünya müzik edebiyatının Süit, Sonat, Sonatin, Senfoni, Oda eserleri (Sonat Üçlüsü, Dörtlüsü vb.), vokal-senfonik, opera ve bale gibi müzikal-sahne, vokal ve enstrümantal eser türlerine özgüdür. Çalışmanın kapsamı Süit ve Sonat formları ile sınırlı olup 18. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarındaki bestecilerin eserlerinde yer alan döngüsel form örneklerine yer verilmektedir. Çalışmada literatür taraması yönteminden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda konuyla ilgili ulusal ve uluslararası makaleler ve kitaplardan yararlanılarak genel bir değerlendirme yapılmaya gayret edilmiştir. Ayrıca eserler, döngüsel yapı, tempo özellikleri ve bölümlerin tonal şeması açılarından incelenmektedir. Araştırma sonucunda, döngüsel ilkeye göre inşa edilen müzik eserlerinin bölümlerinin, form açısından özgün, ortak bir konu veya tür (genre) çatısı altında, dramatik gelişme veya program başlığı ile birbirine bağlandığı sonucuna varılmıştır. Döngüsel formu kullanan eserlerin yapısı, bölümler arasındaki tempo kontrastına bağlı olarak şekillenir. Ayrıca bu tür eserlerde, bölümlerin birbiriyle olan tonal ilişkisinin (tonal birlik veya tonal birliğin seçenekleri) özel bir rol oynadığı belirtilebilir. Bu çalışmanın, yüksek öğretim kurumlarında müzik formu derslerine ait eğitim materyallerine katkıda bulunacağı ve döngüsel formlar konusundaki bilimsel çalışmalara perspektif kazandıracağı düşünülmektedir. Tarihsel açıdan döngüsel form türlerinin oluşumu, bunların sınıflandırılması ve evrimi konuları yeni bilimsel çalışmalara ışık tutacağı için yakın ilgiyi hakettiği düşünülmektedir.Keywords : Döngüsel (Cycle) Formlar, 18. yy – 20. yy. Bestecilerin Eserleri, Süit, Sonat, Senfoni.