İntibah'ta Anlatıcının Konumu ve Bakış Açısı
Authors : Ayşe SANDIKKAYA AŞIR, Fazıl GÖKÇEK
Pages : 159-174
Doi:10.29228/yazitdergisi.12
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-20
Article Type : Research
Abstract :Türk edebiyatının Yusuf Kâmil Paşa’nın Fénelon’dan çevirdiği Telemak ile 1862’de başlayan roman yolculuğu, edebiyatımız üzerinde önemli etkilere sahip olan Mağdurîn Hikâyesi, Hikâye-i Robenson, Atala, Monte-Cristo ve Paul ve Virginie gibi eserlerle devam etmiştir. Namık Kemal de bu tarz Batılı eserleri örnek arak alarak 1876’da İntibah’ı kaleme almıştır. İntibah’ın ön sözünde belirttiği gibi romanı faydalı bir eğlence aracı olarak gören Namık Kemal, İntibah’ta bir yandan dilin kullanımı üzerine düşünürken bir yandan da karakterlerin ruhsal değişimlerini yansıtarak onları tek boyutlu olmaktan çıkarmaya ve mekânın karakterler üzerindeki etkilerini göstermeye çalışmıştır. Namık Kemal, romanın henüz gelişmeye başladığı bir dönemde fikirlerini okurlarına aktarmaya çalışmakla kalmamış aynı zamanda roman tekniği üzerine de düşünmüştür. Bu amaçla çalışmamızda ilk olarak Wolf Schmid’in Narratology: An Introduction adlı eserinde anlatıcıyı sunuş kipi, diegetik durum, hiyerarşi, belirginlik derecesi, şahsilik, değerlendirmeci konum, yetkinlik, mekânsal konum ve güvenilirlik açısından incelediği anlatıcı tipolojisiyle İntibah’ın anlatıcısının konumu tespit edilmiştir. Ardından da Schmid’in mekânsal, ideolojik, zamansal, dilsel ve algısal olmak üzere beş faktör etrafında şekillendirdiği bakış açısı modeli kullanılarak eserdeki bakış açıları incelenmiştir.Keywords : Namık Kemal, İntibah, anlatıcı, bakış açısı, Wolf Schmid