- YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi
- Vol: 2 Issue: 1
- Edebi Metinden Sinema Melodramına Bir Oyunun Uyarlanması: Vatan yahut Silistre
Edebi Metinden Sinema Melodramına Bir Oyunun Uyarlanması: Vatan yahut Silistre
Authors : Türkan Gür
Pages : 78-87
Doi:10.29228/yazitdergisi.6
View : 19 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-18
Article Type : Research
Abstract :Edebî metinler, sinemanın doğuşundan beri türe kaynaklık eder. Bir metnin sinemaya aktarılması metinlerarasılık kavramını çağrıştırır. Metinlerden beyazperdeye her aktarım, aynı zamanda bir yeniden yazım-üretim işlemidir. Bu çalışma Türk edebiyatının modernleşme sürecindeki en önemli isimlerinden Namık Kemal’in Vatan yahut Silistre oyunu ile Duygu Sağıroğlu’nun senaristliğini ve yönetmenliğini yaptığı Vatan ve Namık Kemal (1969) filminin beyazperdeye uyarlanması hakkındadır. Bu doğrultuda iki eser arasındaki metinlerarası ilişkilerden yola çıkılarak karşılaştırmalı bir inceleme yoluna gidilmiştir. Çalışmada Namık Kemal’in oyununun filmde nasıl dönüştüğü üzerinde durulmuş ve farklılıklar kültür endüstrisinin dinamikleri açısından incelenmiştir. Filmdeki farklılıkların Yeşilçam’ın melodramatik doğasına uygun biçimde gerçekleştirildiği ve temel izleğin "vatan aşkından” kadın-erkek aşkına dönüştürüldüğü görülmüştür. Bununla birlikte metnin mesajının da göz ardı edilmediği "vatan” bilinci temasının metnin yazarı olan Namık Kemal’in üst kurmaca yoluyla metne eklenmesiyle verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca filmde, alt metinden farklı olarak düşman tarafının görünür kılındığı, mutlak iyi ve kötünün sunumu yoluyla da dramatik etkinin artırıldığı gözlemlenmiştir. Böylece edebî bir metnin, sinema ile nasıl bir ilişki içinde dönüştürüldüğü gözler önüne serilmiştir.Keywords : Namık Kemal, tiyatro, sinema, metinlerarasılık, kültür endüstrisi