Atasözleri ve Deyimlerde Bir Gösterge: "Boyun"
Authors : Nagihan Çetin, Harun Akçam
Pages : 47-56
Doi:10.29228/yazitdergisi.51367
View : 19 | Download : 4
Publication Date : 2021-06-04
Article Type : Research
Abstract :Görsel, işitsel ve dilsel göstergeler dünyasına doğan insan yaşamı boyunca bu göstergeleri algılar, yorumlar, onlara yenilerini ekler. Göstergeler doğrudan gösterdiklerinden öte temsil ettikleriyle dikkate değerdir. İnsanlığın bilgi birikimiyle birlikte inançlarının, hayat görüşlerinin, düşünce yapılarının ve kültürlerinin aktarıcısı olan göstergeler dilin kalıplaşmış yönüne vurgu yapan atasözleri ve deyimlerde sıklıkla yer almaktadır. Bu çalışmanın konusu bir gösterge olarak boyun kelimesinin kültürün aktarım araçlarından biri olan atasözleri ve deyimlerde Türk düşünce yapısını hangi özellikleri ile hangi şekillerde yansıttığını tespit etmektir. Çalışmanın evreni atasözleri ve deyimler iken örneklemi Türkiye Türkçesinde yer alan atasözleri ve deyimlerden seçilmiştir. Çalışma neticesinde Türkiye Türkçesindeki boyuna dayalı atasözleri ve deyimlerde, Türk düşünce yapısının halk hukuku, güçlü ve zayıf algısı, bağımsızlık ve esaret gibi hususlardaki bakış açısının boynun fiziksel özellikleriyle bağdaştırılarak sunulduğu görülmüştür. Bu itibarla boyun örneğinden yola çıkıldığı takdirde, Türkiye’deki, alana katkısı yadsınamayacak kadar büyük ve değerli olan organların köken bilgisi, Türk lehçe ve şivelerindeki karşılıkları, inanç, inanış ve ritüeller ekseninde ele alındığı çalışmaların yanı sıra moda, mimari, müzik, sanat, dil, edebiyat, spor, iletişim gibi sayısız alanda kullanılan göstergebilimle incelenmesinin hem incelenen göstergelerin çok boyutlu olarak ele alınmasını sağlayacağı hem de disiplinler arası çalışmalara katkı sunacağı düşünülmektedir.Keywords : Gösterge, Halk Hukuku, Etimoloji, Organ, Temsil