- Van Sağlık Bilimleri Dergisi
- Vol: 15 Issue: 3
- Di (2-Etilhekzil) Fitalatın Ratlarda Doku Lipid Peroksidasyonu ve Antioksidan Düzeylerine Etkisi
Di (2-Etilhekzil) Fitalatın Ratlarda Doku Lipid Peroksidasyonu ve Antioksidan Düzeylerine Etkisi
Authors : Ozan Gülboy, Emine Altin, Ali Ertekin
Pages : 301-311
Doi:10.52976/vansaglik.1134285
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Other
Abstract :ÖZET Amaç: Bu çalışma ratlarda di (2-etilhekzil) fitalatın (DEHP) karaciğer, böbrek ve uterus dokularında lipid peroksidasyonu ve antioksidan düzeyleri üzerine etkisini irdelemek amacıyla planlandı. Materyal Metot: Çalışmada 3-4 aylık, 250-300 gr ağırlığında 40 Wistar-Albino dişi rat kullanıldı. Ratlar 5 gruba ayrıldı (1. grup: kontrol, 2. grup: yağ kontrol, 3. grup: 20 mg fitalat, 4. grup: 100 mg fitalat, 5. grup: 500 mg fitalat grubu). Fitalat ve mısır yağı karışımı gastrik gavaj ile verildi. Deneme süresi 14 gün olarak planlandı. Çalışmanın sonunda alınan karaciğer, böbrek ve uterus doku örneklerinde vitamin C, redükte glutatyon (GSH), katalaz (CAT), malondialdehit (MDA) ve total protein düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Karaciğer dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azaldı (p<0.001). GSH seviyeleri 20 mg ve 100 mg fitalat gruplarında arttı, 500 mg fitalat grubunda azaldı (p<0.05). Total protein miktarı tüm gruplarda azaldı. CAT ve MDA düzeylerinde ise arttı (p<0.05). Böbrek dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azalırken; GSH, CAT, MDA ve total protein düzeyleri tüm gruplarda arttı (p<0.001). Uterus dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azaldı (p<0.01). GSH, CAT, MDA ve total protein düzeyleri 100 mg ve 500 mg fitalat gruplarında arttı (p<0.001). Total protein miktarı 20 mg fitalat grubunda azaldı. Sonuç: Vitamin C, GSH, CAT, MDA ve total protein düzeylerinde gözlenen değişiklikler, oksidatif stres nedeniyle hücrelerde olası hasarın meydana gelmiş olabileceğini göstermektedir. Maruz kaldığımız birçok kimyasalın zararlı etkilerinden korunmak için bu konularda yapılan çalışmaların öne çıkarılması, epidemiyolojik çalışmalarla sonuçların detaylı olarak araştırılması ve sonuçların kamuoyu ile paylaşılması gerekmektedir. Bu sebeple vücutta oksidatif strese neden olabilecek DEHP içeren plastik ürünlerin kullanımından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.Keywords : Antioksidan, böbrek, fitalat, karaciğer, lipit peroksidasyonu, uterus.