- Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 4
- Elaiussa Sebaste Antik Kentinden Konka Bülloza (Concha Bullosa) Örneği ve Paleoantropolojide Mobil D...
Elaiussa Sebaste Antik Kentinden Konka Bülloza (Concha Bullosa) Örneği ve Paleoantropolojide Mobil Dijital Görüntüleme Teknikleri
Authors : Seda KARAÖZ ARIHAN, Mehti DOĞAN
Pages : 97-112
View : 7 | Download : 1
Publication Date : 2022-12-29
Article Type : Research
Abstract :Burun içinde yer alan ve görevleri arasında hava akımının sağlanmasını ve filitrasyon işlemi yapılmasını sağlayan nazal konkalar alt, orta ve üst olarak isimlendirilirler. Konka bülloza, konkaların bir kemik duvardan oluşması yerine bir hava boşluğu oluşturması ile meydana gelen bir varyasyondur. Modern toplumlarda yaygın görülen bu varyasyon eski toplumlarda daha nadir rapor edilmiştir. Konka bülloza bir varyasyon olarak değerlendirilmesinin yanı sıra sinüzit, baş ağrısı, koku kaybı gibi durumlara neden olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda patolojik bir durum olmamasına rağmen sağlık sorunlarına yol açma potansiyeli nedeniyle paleopatolojik çalışmalarda da yer almaktadır. Bu çalışmada Elaiussa Sebaste Antik Kentinden Bizans Dönemine ait konka bülloza örneği çalışmamızın materyalini oluşturmaktadır. Çalışmamızda iskelet örneğinin yaş ve cinsiyet belirlemelerinin yanı sıra paleopatololojik değerlendirme de yapılmıştır. Bireyin 25-35 yaş aralığında bir erkek birey olduğu ve konka bülloza dışında buttom osteoma, cribra orbitalia, porotic hyperostosis gibi patolojik durumlara sahip olduğu tespit edilmiştir. Bireyde tek taraflı konka bülloza tespit edilmiştir. Konka bülloza nedeniyle nazal septumda sapma izlenmiş ayrıca maxiller sinüs bölgesine yakın alanda enfeksiyon benzeri izler tespit edilmiştir. Bu çalışmada konka bülloza örneğinin fotoğraflanması dışında hem röntgen görüntülemesi hem de mobil dijital 3D görüntülemesi yapılarak belgelenmesi yapılmıştır. Sonuç olarak modern toplumlarda yaygın görünmesine rağmen eski toplumlarda daha az örnekle temsil edilen konka büllozanın nadir görülmesinin temel sebepleri arasında narin, hassas ve kırılgan olan burun bölgesinin tafonomik nedenlerle hasar görmesi ve bu sebeplerle kayıt altına alınamaması ya da gözden kaçan bir konu olduğu literatür değerlendirmemizde irdelenmiştir. Bizim örneğimiz de eski Anadolu toplumlarına ilişkin çalışmalarda şimdiye kadar görülen tek örneği temsil etmektedir. Bu nadir rapor edilen örneğin sadece fotoğraflama ile değil mobil dijital üç boyutlu (3D) görüntüleme ile kayıt altına alınıp veri arşivimizde yer almasın ve yakın gelecekte eğitim materyali olarak kullanımını sağlamaya çalıştık. Bu bağlamda Hassas materyallerin dijitalleştirilmesinin, dijital arşiv oluşturulmasının ve yaygınlaşmasının bu anlamda öneminin olduğunu düşünülmektedir.Keywords : Konka Bülloza, Palaeopatoloji, Burun patolojisi, pnömatizasyon, varyasyon