- Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 4
- Muş İlinde Manda Yetiştiriciliği ve Mekânsal Dağılışı
Muş İlinde Manda Yetiştiriciliği ve Mekânsal Dağılışı
Authors : İrfan BAYTAR
Pages : 121-138
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2022-12-29
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada dünyada ve Türkiye’deki manda varlığı ve Muş ilinde manda yetiştiriciliği ve gelişimi üzerinde durulmuştur. Nüfus artışı ve kırsal kaynakların amacı dışında kullanılmasıyla birlikte kırsaldan yaşanan göç hayvancılık faaliyetlerinde aksamalara ve hayvansal ürünlerin tedarik zincirinde zaman zaman sorunlara yol açarak fiyatların yukarı yönlü tırmanmasına neden olmaktadır. Küresel ölçekli krizlerin yaşandığı dönemlerde bu durum daha da içinden çıkılmaz bir hale gelmektedir. Bu durum ülkelerin hayvancılık faaliyetlerine önem vermesini zorunlu kılmakta farklı tür hayvancılık faaliyetlerinin gelişimi üzerinde etkili olmaktadır. Bütün bu gelişmeler manda yetiştiriciliğinde önemli potansiyeli olan ülkelerde manda yetiştiriciliğine dikkatlerin yoğunlaşmasına neden olmaktadır. Manda yetiştiriciliği dünyanın bazı ülkelerinde azalma gösterse de dünya toplamında istikrarlı bir artışın olduğu görülmektedir. Muş, manda yetiştiriciliğinde potansiyeli olan bir ildir. İlde 1980 yılında 52.162 baş manda yetiştirilirken bu sayı 2022 yılında 8.252 başa kadar gerilemiştir. Muş ili sahip olduğu su kaynaklarıyla su ve sulak alanları seven mandanın yetiştirilmesi için önemli doğal ortam özelliklerine sahiptir. İlde birçok yerleşmede yaygın şekilde yapılan manda yetiştiriciliğinin ticari amaçtan çok günlük ihtiyaçların giderilmesi için yapılması toplam manda sayısının sınırlı olmasına neden olmaktadır. İl genelinde 133 adet yerleşmede manda yetiştirilmesine rağmen 500 baş üzerinde manda yetiştiren yerleşme sayısı sadece üçtür. İlde en fazla manda yetiştiriciliği merkez ilçe (3.185 baş), Korkut (2.436 baş) ve Hasköy’de (2.204 baş) yapılmaktadır.Keywords : Muş, Hayvancılık, Manda yetiştiriciliği, Livestock, Buffalo Breeding.