- Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 3
- Hâl Eklerinin Tamamlayıcısı ve Belirticisi Fiiller midir?
Hâl Eklerinin Tamamlayıcısı ve Belirticisi Fiiller midir?
Authors : Eda EYİ
Pages : 57-71
View : 13 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, Türkçede hâl kavramlarının fiil ile ilişkisi olup olmadığı ve hâl eklerinin farklı hâller yerine neden geçebildiği üzerinde durulmuştur. Türk dilinin tartışmaya açık olan hususlarından birini de hiç şüphesiz hâl kavramı oluşturmaktadır. Misal +DAn eki, birçok araştırmacı tarafından ayrılma, çıkma ya da uzaklaşma gibi anlamlarla adlandırılmış fakat yönelme, aitlik, bulunma vb. fonksiyonlarla kullanıldığına dair görüşler de sarf edilmiştir. Buradan şu sonuçlar çıkarılabilir: Hâl eklerinin ayrılma, bulunma, yönelme vb. olarak adlandırılmasında fiil ile ilişkisi göz önünde bulundurularak mı bu adlar verilmiştir? Yoksa eklenmiş olduğu isim soylu sözcüğe bu anlamı mı katmaktadır? Bu hâller eklendikleri sözcüklere bu anlamları katıyorlarsa neden ayrılma hâli bulunma işleviyle ve bulunma hâli yönelme işleviyle kullanılmaktadır? Bu gibi sorular, hâllerin sadece eklendikleri sözcükle yapı ve anlam bakımından ilişkili olduğu görüşünden bizleri uzaklaştırmaktadır. O halde hâl eklerinin başlıcaları fiille oldukça münasebet içindedirler. Bu çalışma, eğitim-öğretim sürecinde öğrencilerin bu hususta yaşamış oldukları karışıklıklara bir çözüm önerisi sunmak için yazılmıştır. Hâl ekleri belirli kalıplara yerleştirilerek verilmemeli ve formel ve semantik bakımdan kendinden sonra etki ettiği isim ya da fiil soylu sözcükler dikkate alınmalıdır.Keywords : hal ekleri, fiil, sözcük, kavram, anlam