- Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 2
- Ahlat Meydan Mezarlığı’nda Bulunan Bir Grup Mezar Taşının Liken Temizliği ve Epigrafik Çözümlemeleri...
Ahlat Meydan Mezarlığı’nda Bulunan Bir Grup Mezar Taşının Liken Temizliği ve Epigrafik Çözümlemeleri Üzerine Bir Değerlendirme
Authors : Recai KARAHAN, Mehmet KULAZ
Pages : 23-56
View : 8 | Download : 1
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Tarihin ilk çağlarından günümüze gelinceye kadar farklı kültürleri üzerinde barındırarak bir kültür mozaiği haline gelen Anadolu, bu farklılıkların katmış olduğu zenginlik ile adeta bir açık hava müzesi gibi güzelliklerini somut örnekleri ile sunmaktadır. Uygarlıkların beşiği olmuş bu topraklara hâkimiyet kurmuş olan her millet kendi kültür ve geleneklerini yansıtan eserler inşa etmiştir. Her uygarlık inşa ettiği askeri yapılarla gücünü, ticari yapılarla güvenli ticareti, sivil yapılarla toplumsal refahı, mabetleriyle dinini yüceltmeyi, anıtsal mezar yapıları ve mezar taşlarıyla da ölülerine duyduğu derin saygıyı ve ahiret inancını göstermek istemiştir. Yapıldıkları döneme ait birer tarihi belge niteliği taşıyan mezar taşları Anadolu’daki birçok yerleşim yerinde karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizdeki mezar taşlarının en nitelikli ve abidevi olanlarıysa Ahlat’ta Meydan Mezarlığında bulunmaktadır. İslam dünyasının en büyük tarihi mezarlığı olarak kabul edilen Ahlat Meydan Mezarlığındaki şahide ve sandukalar, tüm olumsuzluklara rağmen büyük ölçüde günümüze sağlam ulaşmışlardır. Son derece gelişmiş bir estetik anlayışı ile dini ve fiziki planda sınırlayıcı şartlara rağmen görenlerde derin bir saygı ve merak uyandıran bu mezar taşları, korunması gereken en önemli tarihi ve kültürel mirasıdır. 2020 kazı sezonunda Türk Tarih Kurumunun destekleriyle yapılan proje kapsamında Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığında bulunan 60 adet mezar şahidesinin liken temizliği ve kitabe çözümlemeleri yapılmıştır. Gün ışığına çıkarılan 60 mezar taşı arasında mezar taşı tipolojileri, süsleme ve yazı gibi öne çıkan etmenler dikkate alınarak, bu çalışmaya 10 adet mezar taşı değerlendirilmeye alınmıştır.Keywords : Ahlat, Selçuklu, Mezar, Şahide, Kitabe.