- Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 8 Sayı: 2
- Osmanlı Devleti’nin XIX. Yüzyıl Ordu Atı Tedarik Mekanizmaları Hakkında Arşiv Belgeleri Üzerinden Bi...
Osmanlı Devleti’nin XIX. Yüzyıl Ordu Atı Tedarik Mekanizmaları Hakkında Arşiv Belgeleri Üzerinden Bir Tartışma
Authors : Seda TAN
Pages : 1899-1922
Doi:10.24186/vakanuvis.1338145
View : 32 | Download : 28
Publication Date : 2023-09-30
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti atçılık kültürünün ileri seviyeye ulaştığı bir siyasi yapılanma olmuştur. Bunda Orta Asya bozkır geleneğinden önemli ölçüde nasiplenilmesi belirleyici bir etkendir. Öte yandan devlet de açtığı yetiştiricilik kurumlarıyla bu tradisyonu himaye ve teşvik eden bir rol üstlenmiştir. Böylece Osmanlılar atın ordu güçlerinin bel kemiğini teşkil ettiği devirlerde büyük süvari kuvvetlerine sahip olan ve bunu kendi iç dinamikleriyle besleyebilen sayılı devletten birini meydana getirmişlerdir. Ancak devletin aynı zamanda bir çözülme süreci yaşadığı XIX. yüzyılın siyasi, askeri ve ekonomik değişkenleri içerisinde at yetiştiriciliği de ciddi bir gerilemeye maruz kalmıştır. Devletin kadim yetiştiricilik ocaklarını bünyesinde barındıran ‘tımar sisteminin tasfiyesi’ ve 1853-1856 Kırım Savaşı’nı takiben ‘ordu atlarının dış piyasalardan tedarikine yönelinmesi’ söz konusu gerilemede belirleyici rol üstlenen iki önemli gelişme olmuştur. Ele alınan çalışma Osmanlıların askeri nitelikteki at ihtiyacını dış piyasalardan tedarik etmeye çalıştığı 1890-1900 aralığını ele almaktadır. Dış alımların yoğun olduğu bu aralıkta birinci el kaynak niteliğindeki resmi devlet kayıtlarından hareketle konunun temel bazı dinamikleri ortaya konmaya çalışılmıştır.Keywords : Osmanlı, süvari, topçu, at, satın alım