- Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 8 Sayı: 2
- Tahrir Kayıtlarına Göre Dimetoka Mülkleri; Tımar ve Vakfa Dönüşümleri (1455-1530)
Tahrir Kayıtlarına Göre Dimetoka Mülkleri; Tımar ve Vakfa Dönüşümleri (1455-1530)
Authors : Taner Çolak
Pages : 1269-1307
Doi:10.24186/vakanuvis.1312760
View : 104 | Download : 65
Publication Date : 2023-09-30
Article Type : Research
Abstract :Dimetoka, yaklaşık 5,5 asır Osmanlı Devleti hâkimiyeti altında kalan Balkan kasabalarından biridir. Osmanlıların Rumeli’deki ilk dönem fethettikleri yerler arasında sayılabilir. Bugün Yunanistan sınırları içerisinde yer almaktadır. Dimetoka, Edirne’nin güneyinde, Uzunköprü’nün batısındadır. Bulunduğu coğrafi konumu nedeniyle Meriç nehri ile Kızıldeli çayının suladığı verimli topraklar üzerinde bulunmaktadır. Dimetoka, Osmanlı devletinin Rumeli’deki iskân coğrafyasında yer almaktadır. Şehrin iskânı ve imarı için Anadolu’dan Türk ve Müslüman halkın getirilerek yerleştirildiği bilinmektedir. Osmanlılar, şehirdeki iskân politikasını gerçekleştirmek için bölgeye yerleştirdiği halkı tımar, vakıf ve mülk sistemlerine adapte etmektedir. Bu nedenle Dimetoka, vakıfların, mülklerin ve çiftliklerin yoğun kurulduğu bir yerleşim yeri olduğu söylenilebilir. Bu makale Dimetoka’da var olan mülkler ile bunların tımar ve vakfa dönüşmesi üzerinde durmaktadır. 15. ve 16. asırlarda bu şehirdeki mülk kayıtları tahrir defterlerine kaydedilmiştir. Bu tahrir defterleri üzerinden yaptığımız çalışmada şehirdeki mülk araziler ve bunların tasarruf şekilleri hakkında bilgi verilmektedir. Mülklerin edinilme şekilleri, sonraki kuşaklara aktarılma şekilleri, belirtilmiştir. Mülklerin kimlere nasıl verildiği ile nasıl tımar ve vakfa dönüştüğü üzerinde değerlendirmelerde bulunulmuştur.Keywords : Dimetoka, Mülk, Vakıf, Tımar, Osmanlı.