- Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
- Vol: 7 Issue: Dr. Mahmut Kırkpınar'a Armağan
- 19. Yüzyılda Mardin ve Çevresinde Salgın Hastalıklar
19. Yüzyılda Mardin ve Çevresinde Salgın Hastalıklar
Authors : Arzu Şahin
Pages : 1921-1949
Doi:10.24186/vakanuvis.1149090
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-29
Article Type : Research
Abstract :Anadolu’nun güneydoğusunda yer alan Mardin, Mardin-Midyat eşiğinin güney yamaçları üzerinde bulunmaktadır. Coğrafi konumu itibariyle, tarih boyunca birçok medeniyetin geçiş güzergâhında yer almıştır. Mardin, Osmanlı’nın 1515 yılında gerçekleştirdiği Çaldıran Zaferi neticesinde, devletin hâkimiyeti altına girmiş ve Diyarbakır Eyaleti’ne bağlı bir sancak merkezi olarak idari teşkilattaki yerini almıştır. Kısa süre içerisinde geniş coğrafyalara yayılan salgın hastalıklar, toplu ölümlere ve ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet vermektedir. Tarihte yaşanan kıtlık, kuraklık, sel felaketi, çekirge istilası gibi tabii afetlerin yanında veba (taun), kolera, sıtma, frengi, çiçek vb. daha birçok salgın hastalıklar büyük tahribatlara yol açmıştır. Bu tahribatlar da toplumları iktisadi, sosyal ve kültürel açıdan etkilemiştir. Mikro düzeyde ele alacağımız Mardin, veba ve kolera başta olmak üzere çeşitli salgın hastalıklardan etkilenen yerler arasındadır. Bu çalışmada 19. yüzyıl boyunca Mardin ve çevresinde görülen hastalıklar, bu hastalıklara karşı alınan tedbirler, uygulanan tedaviler, karantina uygulaması, tahaffuzhanelerin (karantina yeri) tahsis edilmesi gibi hususlar ele alınacaktır. Mardin ve çevresinde salgınlardan kaynaklı kültürel, sosyal ve ekonomik değişimler üzerinde de durulması amaçlanmaktadır. Araştırmamıza esas teşkil edecek kaynakların başında Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki belgeler gelmektedir. Bunun yanı sıra çalışmamız, döneminde kaleme alınan eserler ile araştırma ve inceleme kaynaklarla da desteklenecektir.Keywords : Osmanlı Devleti, Mardin, Salgın Hastalıklar, Kolera, Veba., Ottoman State, Epidemic Diseases, Cholera, Plague