- Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: TBMM'nin 100. Yılı Özel Issue: Özel Issue
- Osmanlı ve Afganistan Meşrutiyet Anayasalarının Karşılaştırılması
Osmanlı ve Afganistan Meşrutiyet Anayasalarının Karşılaştırılması
Authors : Gul Ahmad Burhani
Pages : 1-18
Doi:10.24186/vakanuvis.768172
View : 4 | Download : 2
Publication Date : 2020-11-10
Article Type : Research
Abstract :Afganistan’da anayasal hareketi ortaya gelmese çoğunlukla dış faktörlerin etkisiyle gerçekleşmiştir. Bu çalışmamıza bu faktörlerden biri olan Osmanlı İmparatorluğu ki Afganistan’daki meşrutiyet dönemine ne kadar etkisi ölmesi ve bu iki devletin arasındaki Anayasal Devriminin farklarının açıklamaya çalışırız. Osmanlı İmparatorluğu Afganistan’daki anayasal hareketi bağlamında anayasanın çeşitli şekillerinde oluşması için önemli aracılarından biri olmuştur. Bu etkinin bir kısmı hükümet tarafından siyasi ve sosyal reform aşamasında yararı çok olmuştur. Anayasa Osmanlı İmparatorluğunda Genç Türklerin modernleşme sürecinde millî ve İslami geleneklerini koruyarak Batı bilimleri ve teknolojinin öncüllerinden olan Japon modelinden etkilenmiştiler. Ama bu durum Afganistan’da geleneksel düşman olan Rusların yenilgisiyle sonuçlanan Japon-Rus Savaşı’nın yarattığı durumun etkisiyle Afgan milliyetçileri ve reformcular için geçerliydi. Osmanlı imparatorluğunda Mithat paşa, Namık Kemal, Ziya paşa ve Said paşa gibi reformcuların hisse almaları anayasanın ortaya gelmesine etkili olmuştur. Aynı şekilde Afganistan’da Anayasacılık hareketi Seyit Cemaleddin Afgan ve Mahmut Tarzı gibi reformcuların etkisiyle gelişmiştir. Bu çalışmada mevcut anlatılanları gözden geçirilerek ve kütüphane kaynaklarını kullanarak Osmanlı ve Afganistan Anayasacılığının karşılaştırılması hakkında tartışılarak yazılacaktır.Keywords : Osmanlı, Afganistan, Anayasacılık, Modernleşme