TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
Authors : Aslıhan LİMON
Pages : 209-242
View : 9 | Download : 5
Publication Date : 2012-01-01
Article Type : Other
Abstract :Borçlar Hukuku kapsamında, tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler kategorisinde yer alan iş sözleşmesi ile işçi, iş sözleşmesine konu işi yapma aslî edimini yüklenirken, işverenin aslî edimi de, iş sözleşmesinde belirlenen ücretin ödenmesidir. Kamu hukuku karakterli, özel hukuk ilişkisi olan iş sözleşmesi, taraflara, aslî edimler yanında bir takım yan (talî) yükümlülükler de yükler ki; söz konusu yükümlülüklere aykırılık durumunda, karşı tarafa sözleşmeyi fesih hakkı tanınır. İş hukuku alanında, çalışana tanınan yasal haklar, Devlet tarafından güvence altına alınmıştır. 20 Haziran 2012 tarihinde kabul edilen 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işverene, iş sözleşmesi ile yüklenen ve iş sözleşmesinin talî edimleri arasında yer alan, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunun yasal dayanağını teşkil eden 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 77. maddesini yürürlükten kaldırmış olup; kurumun uygulama alanını genişleterek, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacağını açıkça belirtmiştir. Ancak; fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç, Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri; afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri; ev hizmetleri; çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar; hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri bu Kanunun uygulama alanında istisnaya tâbi tutulmuştur. Bu çalışmanın amacı, işçilerin, tarihsel süreç içinde vermiş oldukları mücadeleler neticesinde elde ettikleri ve işçi hakları olarak isimlendirilen, işçi ve işveren ilişkisinde, işverene yükümlülük yükleyen ve işçilere tanınan ve insan hakları kapsamında yasal haklar arasında yer alan işçi sağlığı ve iş güvenliği hakkını, yasal mevzuat çerçevesinde değerlendirmek ve bu hakların Türk Hukuk Sistemindeki yerine değinmektir.Keywords : İşçi, işveren, işçi sağlığı ve iş güvenliği, işverenin yükümlülüğü, iş sağlığı ve güvenliği kanunu