- Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD)
- Cilt: 7 Sayı: 2
- PAYİTAHT-ABDÜLHAMİD YAHUT ÖZBEK ŞAİR ZEVKÎ’NİN İSTANBUL SEYAHATİ İZLENİMLERİ
PAYİTAHT-ABDÜLHAMİD YAHUT ÖZBEK ŞAİR ZEVKÎ’NİN İSTANBUL SEYAHATİ İZLENİMLERİ
Authors : Murad Halmet
Pages : 279-286
Doi:10.30563/turklad.1308547
View : 30 | Download : 50
Publication Date : 2023-12-20
Article Type : Research
Abstract :Yavuz Sultan Selim döneminde İstanbul’un hilafet merkezi olmasıyla birlikte Türkistanlı hacıların hac yolu rotası İstanbul’a çevrilmiştir. Türkistanlı hacılar bir müddet burada kalıp, imkân dâhilinde halife sultanı ziyaret etmişler, hürmet izhar etmişlerdir. Türkistan’dan gelen hacıların yol güvenliği Osmanlı devleti tarafından sağlanmıştır. Dolayısıyla hacılar Osmanlı askerleri eşliğinde hacca götürülmüştür. 20. asrın başlarında İstanbul üzerinden hac seyahatine çıkanlardan biri Özbek şairi Zevkî’dir. Zevkî, hac yolculuğu sırasında bir gelenek olarak hilafet makamının bulunduğu İstanbul’a gelmiş ve bir müddet burada kalmıştır. Kaldığı süre boyunca boğaza nazır İstanbul’u gezmiş, güzelliklerine meftun olmuştur. Gördüğü güzel manzara ve vakaları daha sonra bir şiir yazarak Türkistanlılara sunmuştur. Söz konusu şiir Batı Türklüğünün payitahtı İstanbul’un Doğu Türklüğüne tasvir yoluyla tanıtılması açısından büyük önem taşımaktadır. Şair, adeta bir ressam gibi İstanbul’un portresini kelimelerle çizmiştir. Şiire yansıyan konular sırasıyla payitaht İstanbul’un güzellikleri, tabiatı, şehirdeki camilerin yanı sıra dönemin hükümdarı, Müslüman halkların halifesi sultan II. Abdülhamid Han’ın özellikleri; sultan Abdülhamid’in vatanı, milleti ve İslâm’ın revacı için yaptığı işler, halkıyla olan ilişkisi, halkı tarafından sevilmesi gibi konulardan oluşmaktadır.Keywords : Şair Zevkî, Hac, İstanbul, Sultan II. Abdülhamid