- Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD)
- Vol: 7 Issue: 1
- TÜRKÇEDE BİRLEŞİK FİİLLER İLE BİRLEŞİK ZAMANLI FİİLLERİN YAPISI VE BU TERİMLER ÜZERİNE BİR DEĞERLEND...
TÜRKÇEDE BİRLEŞİK FİİLLER İLE BİRLEŞİK ZAMANLI FİİLLERİN YAPISI VE BU TERİMLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Authors : Mehmet Vefa Nalbant
Pages : 25-30
Doi:10.30563/turklad.1275357
View : 83 | Download : 77
Publication Date : 2023-06-20
Article Type : Research Article
Abstract :Türkiye Türkçesini konu alan ve tasvirî gramer yöntemiyle yazılmış dil bilgisi kitaplarında birleşik fiiller; basit yapıda kurulmuş (isim + yardımcı fiil) birleşik fiiller ve tasvirî fiiller (fiil + fiil yapısında kurulmuş) olarak sınıflandırılmıştır. Birleşik zamanlı çekimde ise, iki zaman ekinin cevheri fiil yardımıyla üst üste gelişleri dikkate alınmış, yapıda yer alan iki zaman ekinin ifade ettiği zaman değeri göz önünde tutularak bu fiil çekim biçimine ad verilmiştir. Birleşik fiillerin adlandırılmasında ve incelenmesinde yapıyı oluşturan birimlerin kök hâlindeki durumlarının, birleşik çekimli/zamanlı fiillerin ise üst üste gelen zaman eklerinin işlevlerinin dikkate alınarak incelendikleri gözlemlenmektedir. Her iki başlıkta da inceleme ve adlandırma yapısal özelliklere ve dil bilimin inceleme yöntemlerine aykırı bir şekilde yapılmıştır. Bu makalenin sınırları içinde, birleşik fiillerin yapısal incelemesine gidilecek, yapılan incelemeler eleştirilecek ve birleşik fiillerin yapıca aynı olduğu, farkın fiilin bağlanma yönüne bağlı olarak anlamsal olduğu ortaya konacaktır. Basit zamanlı ve birleşik zamanlı fiil konusunda da yapısal bir inceleme ortaya konarak cümle dediğimiz yapının bildirme işlevine vurgu yapılacak basit zamanlı fiil çekimiyle birleşik zamanlı çekimin ayrıştığı noktalar üzerinde durulacaktır.Keywords : Birleşik sözcükler, Birleşik fiiller, Birleşik zamanlı fiil çekimi, Cevheri fiil, Bildirme.